Czas na kolejny odcinek cyklu o boginiach i demonicach, które w wyniku przemian religijnych i społecznych stały się czarownicami. Tym razem przyjrzymy się bliżej istotom, o których każdy z nas słyszał – Białym Damom. W świadomości potocznej funkcjonują jako duchy nawiedzające stare zamki. Nie brak ich także w Polsce. Swoją Białą Damę ma zamek […]
Wszystkie wpisy autorstwa: Barbara Augustyn
Czarownice, cz.4: Berchta i berchty
Do istot żeńskich, które przeszły podobną drogę, jak omawiane już w tym cyklu huldry i Frau Hölle, należy Berchta (zwana także Perchtą). W czasach pogańskich była czczona jako bogini, później chrześcijaństwo zepchnęło ją do rzędu demonów. Imię Berchta oznacza ‘jaśniejąca, świetlista’. Jest to przydomek używany w Skandynawii do określenia dwóch bogiń: Frei i Frigg. […]
5 książek inspirowanych mitologią słowiańską, które warto przeczytać
Mitologia słowiańska coraz częściej inspiruje twórców. I nie bez przyczyny. Zapewne większość czytelników wie, kim jest Thor czy Loki (choćby w wersji rodem z komiksów Marvela), ale Perun, Kościej i cała wataha demonów słowiańskich pozostaje tajemnicą. Tę lukę dostrzegli twórcy, a po sukcesie „Wiedźmina” można nawet mówić o modzie na „słowiańskość”. Poniżej przedstawiam subiektywny wybór […]
Czarownice, cz.3: huldra
Za istotę pokrewną Hölle uznaje się w skandynawskim folklorze huldrę. Jej nazwa wywodzi się z języka norweskiego i oznacza „ukrytą”. W Szwecji znano ją pod imieniem skosgrå – duch lasu lub Talemaja – sosnowa pani. Mężczyźni z tego rodzaju określani są starogermańskim mianem huldrekall.
Czarownice, cz.2: Hölle – bogini o dwóch twarzach
Wiele dawnych germańskich bóstw kobiecych po nastaniu chrześcijaństwa zostało zdegradowanych do roli czarownic i obdarzonych wyłącznie negatywnymi cechami. Jedną z nich jest Hölle. O tej postaci opowiada baśń braci Grimm. W polskim tłumaczeniu jej tytuł brzmi „Pani Zima” lub „Pani Zamieć”, a w oryginale „Frau Hölle”.
Czarownice
Poprzedni artykuł poświęcony był tajemniczym wölwom. Jak już pisałam, Skandynawowie uważali, że czary kobiece są potężniejsze od męskich i szanowali kobiety nimi władające. Jednak po upadku pogańskiej religii i wprowadzeniu chrześcijaństwa wölwy (i nie tylko one) zaczęto określać mianem czarownic. Uważano je za służki diabła. Taki sam los spotkał szamanki, kapłanki dawnych bóstw, same boginie, […]
Andrzej Szyjewski „Mitologia australijska jako nośnik tożsamości”
W książce „Mitologia australijska jako nośnik tożsamości” Andrzej Szyjewski analizuje wierzenia różnych aborygeńskich plemion, szukając wyznaczników ich tożsamości zbiorowej. Próbuje odnaleźć zestaw symboli, których używają rdzenni mieszkańcy Australii, by określić swoją tożsamość. Wymaga to nie tylko analizy mitów, ale także oddzielenia ziarna od plew, prawdziwych tradycji od tych fabrykowanych współcześnie. Kręgosłup Aborygenów Pojęciem kluczowym […]
Wölwy
Pierwsze skojarzenie związane z wölwami to „Wieszczba Wölwy” – najbardziej znana z pieśni „Eddy poetyckiej”. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej tym tajemniczym postaciom. Jak to zwykle w mitologii bywa, sporo na ich temat mówi już sama nazwa. Wölwa to wiedząca, wieszczka, dosłownie: „kobieta dzierżąca magiczną różdżkę”. Inna etymologia wywodzi to określenie od słowa […]