Drugie wydanie debiutanckiej książki Marcina Napiórkowskiego stanowi ponowną okazję do przyjrzenia się znaczeniu mitów w naszym codziennym życiu. Chociaż badania do Mitologii współczesnej autor prowadził w latach 2011-2012, dzięki rewizji pozostaje aktualna i tak samo pasjonująca.
Wykorzystywanie skomplikowanych narzędzi do relatywnie prostych spraw może wydawać się przerostem formy nad treścią osobom, które nigdy nie doszukiwały się głębszych znaczeń w „popkulturowej papce”. Nasza codzienność wypełniona jest pozornie zrozumiałymi procesami, często niedostrzegalnymi na pierwszy rzut oka. Weźmy takie zbieranie nakrętek, dla wielu z nas stanowiące element codzienności. Nakrętki zbierają wszyscy, w celach tak szlachetnych jak zakupienie wózków dla dzieci czy pomoc bezdomnym zwierzętom. Mało z nas zastanawia się jednak nad realnymi kosztami tych działań. Otóż, jak ujawnia autor, koszty transportu nakrętek często przewyższają zysk uzyskany z ich sprzedaży.
Czemu zatem nadal to robimy? Ponieważ nadaje to naszemu życiu sens. Zbieranie nakrętek jest rodzajem rytuału, tak głęboko zakorzenionego, że już chyba niemożliwego do wyplewienia. Celem rytuału nie jest tu lacanowski objet petit a, rozumiany jako zimny napój w plastikowej butelce, który przedstawiany w reklamie cudownie gasi nasze pragnienie, ale autentyczna chęć niesienia pomocy. Pomoc odbywa się tu przy okazji. Po wypiciu napoju, tak pożądanego podczas upału lub po wzmożonym wysiłku, zostajemy z nakrętką, w innych okolicznościach nadającą się jedynie do wyrzucenia. Pod wpływem mitu chowamy nakrętkę do kieszeni i wrzucamy do dedykowanego pojemnika przy nadarzającej się okazji.
Najciekawszym rozdziałem książki jest ten poświęcony mitowi narodowemu narosłemu wokół Reduty Ordona. Chociaż lubię cytować wiersz Mickiewicza poświęcony bohaterskiej śmierci polskiego dowódcy, nie zadałem sobie trudu, by sprawdzić, jak ta historia wyglądała naprawdę. Otóż Ordon przeżył swoją śmierć i to o ponad pięćdziesiąt lat. W szkole nikt o tym nie mówił. Prawda historyczna i mit, jak widać, nijak mają się do siebie. Podobnie jest z domniemanym serwowaniem psiego mięsa w chińskich barach, które zresztą zwykle prowadzą Wietnamczycy.
Tytuł: Mitologia współczesna
Autor: Marcin Napiórkowski
Liczba stron: 382
Rok wydania: 2018
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
