Kategoria: Literatura faktu

„Ballada o śpiącym lwie” Agata Listoś-Kostrzewa

Śląsk jest niezwykłym regionem, w którym bardzo długa, częstokroć krwawa i przepełniona resentymentami historia splata się z pragmatyczną i chłodną nowoczesnością. Beneficjentami i jednocześnie ofiarami tego niezwykłego związku są śląskie miasta i ich mieszkańcy, w takiej właśnie kolejności. Bytom słynie z zanieczyszczonego powietrza i kopalń, których praca doprowadziła do słynnych tąpnięć, zapadania się gruntu, pękania […]

Jacques Aumont – Interpretacja filmów

Książka francuskiego krytyka filmowego jest nie tylko, jak wskazuje tytuł, o rozumieniu i nadawaniu znaczeń ruchomym obrazom, ale o pewnej aktywności umysłu, właściwej każdemu z nas. W jakimś sensie Interpretacja filmów jest obroną interpretacji jako czegoś naturalnego, wręcz niezbędnego w codziennym funkcjonowaniu. Według Aumonta tekst kultury może zostać zanalizowany przez każdego, interpretacja, choć immanentna ludziom […]

„Polska – Rosja. Historia obsesji, obsesja historii” Andrzej Chwalba, Wojciech Harpula

Nie będę ukrywać, że rozmowa wybitnego historyka i redaktora bardzo mnie uwiera. Może dlatego, że mam akurat okazję (albo pecha) obserwować z bliska miejsce zamieszkałe przez ludzi uwikłanych w beznadziejny i nierozwiązywalny konflikt terytorialno-polityczno-historyczny. Być może także dlatego, że kolejny raz otrzymujemy rozważania dotyczące błędów, wypaczeń, wykorzystanych i niewykorzystanych szans zdominowania lub chociaż neutralizacji sporu […]

„Antonówki. Kobiety i Czechow” Sylwia Frołow

Antoni Czechow jest jednym z symboli światowego formatu rosyjskiej literatury. Wielkość talentu, niekwestionowana już za życia pisarza, po przedwczesnej śmierci zaczęła nadawać jego życiu znamiona pomnikowości. Taki proces wymaga unikania tematów trudnych albo kontrowersyjnych. W biografistyce zaś trudno wyobrazić sobie bardziej ryzykowną perspektywę opisania czyjegoś życia, aniżeli sferę relacji między twórcą a jego wielbicielami. Szczególnie […]

Megan Rapinoe – Jedno życie

Megan Rapinoe można chyba nazwać ikoną kobiecego sportu. Częściowo ze względu na boiskowe umiejętności, a częściowo ze względu na to, co mówi i robi poza boiskiem. Chociaż Rapinoe twierdzi, że po prostu jest sobą, ważniejsze wydaje się to, iż postępuje w zgodzie ze sobą, korzystając z platformy, jaką zapewnia jej rozgłos, dzięki któremu może walczyć […]

„Hłasko. Proletariacki książę” Radosław Młynarczyk

Radosław Młynarczyk, odkrywca nieznanej powieści Marka Hłaski „Wilk”, napisał tym razem literacką biografię pisarza ubieranego często w szaty „autora wyklętego” i „kaskadera literatury”. Samo zadanie wydaje się z gruntu niełatwe, jeśli do całej skomplikowanej materii krytycznoliterackiej, stylistycznej czy (meta)ideowej dodać otaczającą Hłaskę aurę skandalisty, łamacza damskich serc i buntownika przeciw systemowi, obyczajom i literackiemu środowisku […]

„O czasie i wodzie” Andri Snær Magnason

Przed paru laty Andri Snær Magnason, jeden z najbardziej poważanych islandzkich intelektualistów i pisarzy, został zapytany przez jednego z klimatologów, dlaczego nie pisze o największym współcześnie wyzwaniu ludzkości – zagrożeniu katastrofą klimatyczną. Coraz bardziej widoczne zmiany klimatyczne i kryzys nimi wywołany nie znalazły do tej pory należnego im miejsca w literaturze. Tylko gdzieś na marginesie […]

„Wolność i spluwa. Podróż przez uzbrojoną Amerykę” Dan Baum

W tej pasjonującej książce Dan Baum relacjonuje swoją wyprawę na terytoria wrogich sobie krain: amerykańskich pasjonatów broni oraz przeciwników otwartego dostępu do niej. Geneza takiego podziału społecznej przestrzeni tkwi w specyficznej strukturze prawnej i kulturze broni amerykańskiego państwa. Podwaliny prawa USA określa konstytucja, do której przez ponad dwieście lat od momentu jej uchwalenia dopisano całą […]