Kategoria: Mitologie świata

I narodzili się bogowie – i narodzili się ludzie

Historia ludzkości w mitologicznym ujęciu musiała się rozpocząć od stworzenia pierwszej ludzkiej pary. Dziś już wiemy, że jest to grube uproszczenie, gdyż dla zachowania puli genowej tych par musiałoby być docelowo około dziesięciu tysięcy. Co prawda, pierwsi ludzie nie mogli wiedzieć, co to jest gen, ale bogowie, którzy ich stworzyli, powinni mieć o tym jakieś […]

Mimir – bardzo mądra głowa

Dość powszechne jest zaczerpnięte z kultury ludowej i utrwalone przez wiele dzieł literackich i filmowych wyobrażenie olbrzymów jako istot prostych (by nie napisać prostackich) i głupich. Przykładem może być słynna kłótnia trolli w „Hobbicie” o to, jak przyrządzić krasnoludy, która zakończyła się dla olbrzymów niezbyt wesoło. Pochłonięte bezsensownym sporem nie zauważyły nadchodzącego świtu, który obrócił […]

Ku czci celtyckim bogom

Oceniając bezwzględnych zdobywców, takich jak starożytni Rzymianie czy hiszpańscy konkwistadorzy, chętnie patrzymy na tragiczne wydarzenia z piedestału własnej etyki, całkowicie ignorując historyczny i – co ważniejsze – obyczajowy kontekst. Jakże łatwo nam potępiać zbieraninę, która pod dowództwem Corteza i Pizarra zmieniła na zawsze oblicze Ameryki Łacińskiej, nie przebierając w środkach. Nie bierzemy przy tym zupełnie […]

Mut i Chonsu – rodzina Amona

Enigmatyczny Amon strzegł również sekretów swojego małżeńskiego pożycia i to tak bardzo, że większość badaczy jest zgodna tylko co do jednego – Amon i Mut nigdy nie skonsumowali swojego związku. Ich jedyny syn – bóg księżyca Chonsu został przez nich usynowiony, czyli, innymi słowy, adoptowany. Ten rozsądny układ bez miłości i choć odrobiny namiętności znacznie […]

Olbrzymi – chaos wiecznie żywy

Każda mitologia oprócz panteonu bóstw posiada także galerię istot nadprzyrodzonych, o mniejszej lub większej mocy i zdolnościach. Bywają one przyjazne ludziom i bogom albo wręcz przeciwnie – toczą z nimi wojny i dokuczają na przeróżne sposoby. Nie inaczej jest w mitologii skandynawskiej. Ważną rolę odgrywają w niej między innymi olbrzymi, wielokrotnie wspominani w poprzednich artykułach.

Bogowie Asteriksa i Obeliksa

Na pewno wszyscy słyszeli o Asteriksie i Obeliksie, dzielnych Galach walczących z Juliuszem Cezarem. Ci, którym nieobce są komiksy i filmy o ich przygodach, bez wątpienia pamiętają ciągłe odwoływanie się bohaterów do celtyckich bóstw, głównie Belenosa i Teutatesa. Starożytni Celtowie mieli się do kogo odwoływać, ich panteon liczył bowiem około czterystu bóstw obojga płci. Ich […]

Amon – najnudniejszy bóg w egipskim panteonie

Amon był bóstwem, które rządziło egipskim panteonem na spółkę z bogiem Re, kojarzonym ze słońcem. Może więc się wam wydawać, że potraktowałam go bardzo niesprawiedliwie, wysuwając na pierwszy plan rodzinę Ozyrysa i Re, a potem Atona i jego faraona Echnatona. Często okazuje się jednak, że o kolejności artykułów decyduje osobista sympatia ich autora. Nie będę […]

Zapomniane boginie

Z mitologią skandynawską kojarzą się przede wszystkim bóstwa męskie, takie jak Odyn czy Thor. Doskonale pasują do obecnego w popkulturze wyobrażenia wikingów jako ludu parającego się przede wszystkim wyprawami łupieżczymi. Gdzieś w tym obrazie bóstwa kobiece po prostu giną. No może z wyjątkiem Freji, która całkiem dobrze odnajduje się w naszej rzeczywistości. Od jej imienia […]