Kategoria: Esej

Mona Liza idzie na wojnę

Wiele osób uważa, że historię tworzyli mężczyźni. Stąd też liczne portrety i dzieła przedstawiające mężnych królów, heroicznych bohaterów czy zatroskanych o los świata myślicieli przeciwstawiają ich milczącym i w założeniu godzącym się na swą pasywną rolę kobietom. Tylko czasami gdzieś z mroku dziejów wyłoni się jakaś niewiasta, która starała się, według narracji tradycjonalistów, dorównać mężczyznom […]

Metamorfozy doni Graci

Na początku XVI wieku wszystko było inne, niż zaledwie 20 wcześniej. Znany dotąd Europejczykom świat poszerzył się dzięki wyprawie nikomu wcześniej nieznanego Krzysztofa Kolumba. Wizjonerski żeglarz mógł spełnić swoje marzenie dzięki poparciu jednej z najwybitniejszych władczyń ówczesnej Europy-Izabeli Kastylijskiej, zwanej także Katolicką. Królowej udało się spełnić marzenie pokoleń jej wybitnych przodków – ostatecznie pokonać Arabów […]

Po co czytać feministycznie?

Feminizm kojarzy się większości z walką o równe prawa kobiet i mężczyzn. Kojarzy się ideologicznie, a jak wiemy – szczególnie w naszym (postkomunistycznym kraju) wszelkiego rodzaju ideologie nie są mile widziane. Feminizm jednak ewoluował i sięga nie tylko do tego, co związane z sytuacją czy pozycją kobiet. Dziś feminizm to zwrócenie uwagi na wszystkich wykluczonych, […]

Przeciw interpretacji i inne eseje – Susan Sontag

Jerzy Pilch napisał o niej  felieton „Głupota Susan Sontag” – czyżby nie był w stanie znieść jej ogromnej inteligencji, przeciw której w gruncie rzeczy nie miał żadnych argumentów? Po prostu nie zgadzał się z opiniami pisarki. Jednak na książkę tej niezwykłej intelektualistki ostatnich dziesięcioleci czytelnicy i czytelniczki czekali pół wieku – tyle czasu  bowiem minęło […]

Moment niedźwiedzia – Olga Tokarczuk

Książka naszych czasów, naszych niepokojów i kompleksów. Olga Tokarczuk nie przestaje szukać dla siebie nowych form wyrazu. Po moralnym thrillerze „Prowadź swój pług przez kości umarłych” oddaje nam do dyspozycji zbiór tekstów z lat 1997-2011. Tematy poruszane od ponad dekady, wracają w nowej uporządkowanej wersji. Mimo że „Moment niedźwiedzia” jest osobistym, wręcz intymnym wglądem w […]

Kawa – Božidar Jezernik

Należę do szerokiego grona osób, które rozpoczynają dzień od parującej filiżanki kawy. Jak dotąd ten zwyczaj wydawał mi się tak naturalny, jakby od zarania dziejów ludzie w ten sam sposób celebrowali poranki. Tymczasem książka autorstwa Božidara Jezernika, słoweńskiego antropologa i etnologa pt.: „Kawa” rzuca zupełnie odmienne światło na tradycję spożywania kawy oraz jej burzliwe pochodzenie. […]

Esej konkursowy – Żaneta Lewandowska

W jakich momentach życia kolory mają dla Ciebie znaczenie? Kiedy o nich myślisz i co wtedy dla Ciebie oznaczają? Słyszę szelest, odwracam się powoli. Chcę dostrzec początek jej uśmiechu, kiedy na mnie patrzy. Ma wtedy magicznie zielone oczy, trochę skundlone, bo niejednolite. Tęczówki podbarwione złotym brązem, usiane plamkami z uczuć. Właśnie wtedy moje myśli uciekają […]