Hipnoza to zaglądanie w mroczne zakamarki ludzkiej psychiki, we wspomnienia i przeżycia, które sprawiają ból, są trudne do udźwignięcia i zaakceptowania. Obszar mrocznej tajemnicy jest w każdym z nas, zdaje się twierdzić autor „Hipnotyzera” Lars Kepler. Pod tym pseudonimem kryje się dwójka szwedzkich pisarzy Alexander Ahndoril i Alexandra Coelho Ahndoril. Konstrukcja powieści przypomina w istocie proces hipnozy. Narracja prowadzi czytelnika od teraźniejszości do minionych wydarzeń, w które uwikłany jest bohater powieści Erik Maria Bark-tytułowy hipnotyzer.
Powieść rozpoczyna się od makabrycznej zbrodni popełnionej na pewnej szwedzkiej rodzinie. Masakrę przeżył jedynie nastoletni chłopiec. To sprawia, że policja postanawia zwrócić się o pomoc do Barka. Udaje się mu, przy pomocy hipnozy dość szybko rozwiązać zagadkę i ustalić sprawcę. Myliłby się jednak ten, kto oczekiwałby, że to już koniec całej kryminalnej historii. W zawrotnym tempie dochodzą nowe wątki, z których dominującym staje się rozgrywka pomiędzy Barkiem a tajemniczym prześladowcą jego rodziny.
„Hipnotyzer” to także powieść kryminalna z gatunku tych, które mają ambicje być nieco bardziej uniwersalną refleksją na temat współczesnego społeczeństwa, opowiadającą o samotności, zagubieniu, niemożności zrozumienia drugiego człowieka i motywów jego postępowania. To tematyka poruszana często przez autorów skandynawskich, która wraz z naturalistycznymi opisami, wyjątkowym nastrojem stworzyła charakterystyczny styl pochodzących stamtąd powieści kryminalnych.
Powieść Larsa Keplera pod pewnymi względami można porównać z Edgarem Allanem Poe. Podobne budowanie nastroju, dobra konstrukcja psychologiczna postaci, potęgujące się, a równocześnie coraz bardziej wciągające czytelnika, poczucie zagrożenia i osaczenia głównego bohatera.
„Hipnozytera” można także odczytywać jako obraz społeczeństwa, w którym ludziom przychodzi grać tak różne role, że złożenie ich całościowego wizerunku może być niemożliwe dla otoczenia. Kim w istocie jest Eric Maria Bark: szarlatanem czy cudotwórcą? Przykładnym ojcem i mężem czy człowiekiem wystawiającym swoich bliskich i siebie na śmiertelne niebezpieczeństwo?
Ta opowieść ma z pewnością swoje drugie dno. Wszyscy jej bohaterowie są dręczeni przez demony przeszłości, od których bezskutecznie próbują się uwolnić. Można w tym dostrzegać metaforę kondycji współczesnego człowieka albo konstatację faktu, że wszyscy żyjemy w świecie, w którym nic nie jest takie, jak się wydaje, a większość strategii postępowania zakłada
raczej ukrycie prawdy o sobie lub ucieczkę od niej. Nie tylko pacjenci doktora Barka i ofiary mają swój „dom strachów”. Ma go każdy z nas.
Ewa Glubińska
Tytuł: Hipnotyzer
Autor: Lars Kepler
Przełożyła: Marta Rey-Radlińska
Data premiery:13 maja 2013
Wydawnictwo: Czarne
Ilość stron: 628
