W opozycji do większości demonów zamieszkujących: lasy, wodę, niebiosa, a więc dla ówczesnych Słowian – przestrzenie mistyczne, duchy domowe były swojskie i przyjazne. Co więcej odznaczały się pracowitością, zaradnością, a zdarzało się, że miały niebywałą smykałkę do „interesów”. Właściwie nie wiadomo czy opisywać te wspaniałomyślne stworzenia w liczbie mnogiej czy pojedynczej. Wyobrażenia ludów wskazują na […]
Kategoria: Mitologie świata
Leszek Paweł Słupecki – Mitologia skandynawska w epoce Wikingów
Mitologia skandynawska budzi spore zainteresowanie właściwie od epoki romantyzmu. Nie jest tak znana jak opowieści Greków i Rzymian, z czego chętnie korzystają pisarze fantasy. Do mitów skandynawskich odwoływał się m. in. John R. R. Tolkien, a jej wpływy można dostrzec także w dziełach rodzimych twórców, choćby w książce „Pan Lodowego Ogrodu” Jarosława Grzędowicza. W Polsce […]
Chrześcijański żywot pogańskiego boga – czyli jak Hades poznał Szatana
Czy ktokolwiek, podziwiając piękne cerkwie i kościoły średniowieczne, spodziewałby się napotkać nagle na sklepieniu greckiego boga w pełnej krasie? Czy komuś przyszłoby do głowy, że gospodarzem zstępującego do otchłani Chrystusa w misterium wielkanocnym stanie się nie kto inny, ale sam brat Zeusa? Hades, mroczny pan antycznego świata zmarłych, jako jedyny znalazł sobie miejsce w chrześcijańskim […]
Sachmet – kapryśna lwica
Jak mówi stare, dobrze znane przysłowie – kobieta zmienną jest. Świetnie odnosi się ono do groźnej córki Re – Sachmet, nazywanej także Słonecznym Okiem Re. Ze wszystkich bóstw w panteonie starożytnych Egipcjan wzbudzała chyba największą trwogę i nieufność. Nawet chorobliwie ambitny Seth nie zasłużył sobie na taką niechęć, oscylującą ku prawdziwej nienawiści. Nic zresztą dziwnego […]
Demonologia lasu – od wielkoludów po wilkołaki
Las to przestrzeń tajemnicza. W cieniu starych drzew i zbutwiałych, porośniętych mchem, rozłożystych konarów żyją istoty, które nie należą do świata ludzi ani nawet nie są do nich podobne. Słowianin, oswoiwszy sobie miejsca, w których żył i przebywał: dom, zagrodę, pola czy łąki nie wkroczył w leśną gęstwinę ze względu na zrozumiały strach przed nieznanym. […]
Mitologia fińska: Hymn o wyzwoleniu słońca
Zaćmienie słońca wywoływało u wielu społeczeństw lęk. Jasność wiązano z dobrem, mrok zaś ze złem. Uważano, że zaćmienie powodują siły ciemności, które próbują zjeść bądź ukraść słońce. W mitologii skandynawskiej, gdy potworny wilk Fenrir pochłonie słońce, nastąpi koniec świata. Aztekowie uważali, że połyka je jaguar, Słowianie to samo przypisywali wilkołakom, a Chińczycy smokom. Wiele […]
Hermes – bóg na granicy światów
Mitologia grecka pełna jest postaci, o których wszyscy słyszeliśmy, które wydawałoby się wszyscy świetnie znamy, a które niemal zupełnie zatraciły dla nas swą prawdziwą historię. Funkcjonują jako wytarte symbole, sprowadzone do jednowymiarowych figur retorycznych, spłycone do granic możliwości reprezentacje pewnych podstawowych pojęć. I tak Zeus to gromowładny ojciec bogów, Apollo to bóg sztuki, Atena mądrości, […]
Re – stworzony, by rządzić
Słońce – kto z nas chociaż raz w ciągu dnia nie zadarł głowy, żeby odnaleźć je na firmamencie? Czasem robimy to z irytacją, zwłaszcza przy tak upalnej pogodzie, jaką ostatnio mamy za oknem, a czasem z nadzieją, rozmarzeniem albo niemą prośbą. Nawet w ludowych powiedzeniach utarło się przeświadczenie, że kiedy nadejdzie nowy dzień i słońce […]