Magazyn kulturalno- literacki
Nie będę ukrywać, że rozmowa wybitnego historyka i redaktora bardzo mnie uwiera. Może dlatego, że mam akurat okazję (albo pecha) obserwować z bliska miejsce zamieszkałe przez ludzi uwikłanych w beznadziejny i nierozwiązywalny konflikt terytorialno-polityczno-historyczny. Być może także dlatego, że kolejny raz otrzymujemy rozważania dotyczące błędów, wypaczeń, wykorzystanych i niewykorzystanych szans zdominowania lub chociaż neutralizacji sporu […]
Trzecia odsłona dziejów szlacheckiej rodziny Narwojszów jest bodaj najciekawsza z całej trylogii. Zdecydowała o tym zmiana w warstwie fabularnej oraz sposobie narracji. W fabule autorka odwołuje się do konwencji powieści „płaszcza i szpady”. To zresztą zdumiewające, że w polskiej literaturze dotąd tak mało sięgano do fascynującej historii litewsko-polskiego mikroświata (określanego w anglosaskim świecie jako Polish-Lithuanian […]
Rzadko się zdarza, aby kolejna część sagi była lepsza od pierwowzoru. Tym razem autorce udało się tego dokonać. Silva Rerum II, burzliwe dzieje trzech pokoleń litewskiej rodziny Narwojszów, to dystopijna narracja osadzona w realiach wielkiej wojny północnej z początków XVIII wieku. Ten jeden z wielu ówczesnych konfliktów zbrojnych pustoszących ziemie Rzeczpospolitej Wielu Narodów okazał się […]
Kristina Sabaliauskaitė należy do najpopularniejszych i najlepszych współczesnych pisarek litewskich. Być może jednak większe znaczenie, jeśli chodzi o jej wybitną powieść „Silva rerum”, ma fakt, że autorka jest również historyczką sztuki. W swej narracji sięga bowiem do dziejów równie literacko popularnego, jak i boleśnie spustoszonego przez zmienne koleje historii siedemnastowiecznego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Henryk Sienkiewicz […]
Każda proza ma swoje miejsca magiczne. Kolumbijczycy za sprawą Marqueza zyskali Macondo, Bułhakowowska Moskwa – piekielny piąty wymiar zlokalizowany przy ulicy Sadowej 302a, niepozorna Warmia – wieś Małe Grozy. Siedlisko to bardzo szczególne: ufundowane na śmiertelnej zarazie, żywocie dziadka Jerycha hodującego perły i mieszkańcach, z których każdy stanowi osobliwość. Łukasz Staniszewski w swoim zborze literackich […]
Wojna w Syrii trwa już prawie dekadę i wcale nie ma zamiaru dobiec końca. Nikt nie jest w stanie wymienić wszystkich walczących organizacji, zaangażowanych w konflikt państw (zdaniem orientalisty profesora Piotra Balcerowicza uczestniczy lub uczestniczyło w nim ich ponad sześćdziesiąt) ani policzyć strat ludzkich. W ostatniej kategorii świat szybko przywykł do widoku uchodźców. Przyzwyczaił się […]
Dubravka Ugrešić w swym tomie metafikcji podniosła lisa do rangi totemu pisarzy i literatury w ogóle. Nie tylko dlatego, że w folklorze i mitologii wielu regionów świata przypisuje się temu stworzeniu chytrość, przebiegłość, a także magiczną moc. Dla autorki lis jest ponadto migrantem pośród światami, kulturami, wędrowcem między sacrum i profanum, patronem biednych pisarzy (za […]
Franklin Delano Roosevelt i Józef Stalin mieli różne wizje dotyczące tego, jak ma wyglądać Europa po drugiej wojnie światowej. Stany Zjednoczone chciały wolnego handlu, Związek Radziecki pragnął kontroli nad rynkiem. Oczywiście obydwoma mocarstwami kierowała przede wszystkim chęć zysku, ale o ile Roosevelt, a potem Truman chcieli inwestować w europejskie państwa i dopiero potem czerpać zyski, […]