Druga po Sapiens wydana po polsku książka Harariego streszcza poprzednią, a zatem analizuje historię gatunku ludzkiego, ale też próbuje przewidzieć przyszłość na podstawie dzisiejszych problemów.
Zdaniem Izraelity współczesne wyzwania ludzkości to pokłosie narodzin religii i bóstw. Nie Boga, a raczej greckich, rzymskich czy nordyckich bogów, którzy nie byli prezentowani jako sprawiedliwe, wszechmocne i rozsądne istoty, jednak wzrastali ponad przeciętność dzięki określonym umiejętnościom. Zdobycie ich będzie kolejnym krokiem, po ujarzmieniu niezbędnych do dosięgnięcia boskości: śmierci, starości i nieszczęścia. Zajmujące wszystkich do niedawna głód czy wojny stały się mniejszymi wyzwaniami, obecnie ważniejsze jest, jak żyć możliwie jak najdłużej w szczęściu i dobrobycie. To podstawa wyznaczania sobie coraz śmielszych celów, których osiągnięcie ma umożliwić stały postęp techniczny. Jeśli współcześni bogacze traktują śmierć jako problem, a nie coś nieuniknionego, to znak, że może kiedyś rzeczywiście będziemy żyć 150 czy 200 lat. Pytanie tylko, po co?
Dłuższe życie będzie rodzić kolejne wyzwania, ale tymi już zajmą się inni. Spychanie problemów teraźniejszości na przyszłe pokolenia to zresztą nic nowego, o czym doskonale powinni wiedzieć zaprzeczający istnieniu globalnego ocieplenia. Jako historyk z wykształcenia Harari opiera wizję przyszłości na tym, co było wcześniej. Jego zdaniem historia rządzi nami, a jako przykład tego, jak nas zmienia, podaje dzieje… trawnika. Marzenie klasy średniej ma swoje korzenie w średniowiecznej Anglii i Francji, gdzie arystokraci utożsamiali ten zwykły pasek zieleni z władzą.
Szczególnym zainteresowaniem Harari darzy rewolucję agrarną, w rozprzestrzenianiu której bardzo pomocna okazała się religia. To ona postawiła człowieka nad innymi gatunkami. Religia usytuowała go w centrum świata, jego specjalny status był zesłany z góry, przez możliwie najmądrzejszą i najbardziej sprawiedliwą istotę. Świadomość miała być podstawą tej wyjątkowości, ale badania pokazują, że inne stworzenia też są świadome. Co natomiast z inteligencją, która nie może funkcjonować bez świadomości? Cóż, po tym jak komputer pokonał Gary’ego Kasparowa w szachy, również to można podać w wątpliwość. Gwarantuję, że po lekturze tej książki pojawi się ich o wiele więcej.
Tytuł: Homo Deus
Autor: Yuval Noah Harari
Przekład: Michał Romanek
Liczba stron: 548
Rok wydania: 2018
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
