Piotr Milewski w kolejnej książce „Dzienniki japońskie. Zapiski z roku Królika i roku Konia” opisuje swoje doświadczenia z peregrynacji po Japonii. Peregrynacji, gdyż Milewski podróżował po tym kraju w niemal zapomnianym już stylu. Nie nocował w hotelach i nie przemieszczał się luksusowym, klimatyzowanym autokarem. Poznawał obcy kraj na własną rękę, nie korzystając z modnych przewodników i popularnych bedekerów. Efektem końcowym jest narracja o wędrówce, o uczeniu się niezwykłego kraju, poznawaniu jego tradycji, smaków i zapachów, wiodąca nas przez znane i nieznane zakątki. Nie tylko autorowi, ale i jego czytelnikom przychodzi zmierzyć się ze stereotypowymi wyobrażeniami na temat Japonii. W niezwykły sposób przenikają się w niej tradycja i nowoczesność, historia, dziedzictwo szintoizmu i buddyzmu z wpływami cywilizacji zachodniej. Powstały w ten sposób kod zachowań, zmieszany z ciasnym gorsetem konwenansów, rytuałów i wyspiarskiej mentalności, ukształtował jedno z najbardziej niezwykłych społeczeństw świata.
W tak pojmowanym podróżowaniu najważniejsze stają się spotkania z ludźmi. Każdy z poznanych towarzyszy podróży odgrywa rolę przewodnika po kraju i kulturze, może stać się przyjacielem, doradcą, a czasem wybawicielem z trudnej sytuacji.Milewski próbuje dotrzeć do esencji japońskiego stylu życia, zrozumieć kod zachowań i odmienności między europejską i japońską duchowością. To wymagające i ryzykowne zadanie, które jednak nadaje sens całej podróży autora. W każdej sytuacji: nocując u rodzin przyjaciół czy przygodnie spotkanych znajomych, przebywając w buddyjskim klasztorze czy jeżdżąc autostopem po kraju, Milewski pozostaje bystrym obserwatorem, wyzbywającym się swoich oczekiwań, wyobrażeń i uprzedzeń.
Japonia to kraj, który od wieków fascynuje i równocześnie odpycha Europejczyków. Oczarowanie japońską sztuką i architekturą, pełną stonowanych kolorów, ulotnych motywów, delikatnych linii i form, idzie w parze z odrzucaniem japońskiej umysłowości i tradycji, ocenianej jako nieprzeniknioną, nieczytelną, częstokroć okrutną i surową. Milewskiemu udaje się jednak wejść do wnętrza tego pozornie zamkniętego świata. Uczy się Japończyków i ich postrzegania życia, a przede wszystkim odrzuca wszelkie oceny i przekonania, z jakimi rozpoczynał podróż.
„Dzienniki japońskie” to w specyficznym sensie lektura medytacyjna, zapis wewnętrznej przemiany autora w zetknięciu z inną, zupełnie nieznaną rzeczywistością. „(…) każde spotkanie jest niepowtarzalne, powinno się więc zakończyć w ten sposób, jakbyśmy nigdy nie mieli się już spotkać. Wymaga od gospodarzy dużo uwagi i niebiańskiej cierpliwości, a nawet odgadywania pragnień oraz potrzeb gościa, zanim ten je wypowie. Kosztuje dużo energii. Omotenashi nie jest spontaniczna, nie dopuszcza ryzyka błędu czy porażki. Stosowana jest niekiedy na pokaz, przez co bywa sztuczna. Dlatego choć przyjemna dla odwiedzającego, nie jest przewidziana na długie spotkania”. Spotkanie staje się sensem podróżowania. Każde odkrywa przed nami kawałek hermetycznego świata Japończyków i ich niezwykłej, pełnej symboli kultury.
Ewa Glubińska
Autor: Piotr Milewski
Tytuł: Dzienniki japońskie. Zapiski z roku Królika i roku Konia
Wydawnictwo: Znak Literanova
Premiera: 20 kwietnia 2015
