Magazyn kulturalno- literacki
„Via Carpatia” jest wiwisekcją procesu triumfalnego powrotu na salony środkowoeuropejskich populistów. Być może jednak nie odnieśliby oni tak spektakularnego sukcesu w ostatnich latach, gdyby nie działalność najważniejszego i najgłośniejszego z nich –Victora Orbana. To on rozpropagował pojęcie „demokracji nieliberalnej”, pod którym kryją się działania wyklinane lub wstydliwie ukrywane w ostatnich dekadach: oligarchizacja państwa, ergo: zawłaszczanie […]
Pierwszym, co przyciąga spojrzenie w książce „Stażystka”, jest bardzo klimatyczna, tajemnicza okładka. I tym razem głównie dzięki niej zwróciłam uwagę na ten tytuł. Alicja Sinicka była dla mnie autorką całkowicie anonimową i dopiero przy okazji lektury jej najnowszej powieści dowiedziałam się o poprzednich pozycjach pisarki, czyli „Oczach wilka”, „W jego oczach” oraz „Winnej”. Główną bohaterką […]
Z pewną przesadą, choć „Cieśniny” o niej nie wspominają, można stwierdzić, że od czasów greckich perypatetyków, ciekawskiego Marco Polo czy awanturnika Corteza pojęcie wędrowania zmieniło się niemal całkowicie. Wojciech Nowicki ustala tu nawet cezurę – była nią epoka romantyczna ze swoimi mrocznymi eksploracjami obszarów szaleństwa. Przedfreudowskie czasy kładły większy nacisk na aspekty kliniczne wszelkich anomalii […]
W baśniach koronacja na króla byłaby szczęśliwym zakończeniem, ukoronowaniem długoletnich trudów i wstępem do spokojnego, szczęśliwego życia. Ale historia niewiele ma wspólnego z baśniami. Gdy w 1320 roku Władysław Łokietek został koronowany na króla Polski (co uznaje się za zakończenie rozbicia dzielnicowego), nie był to koniec jego kłopotów, wręcz przeciwnie. Państwo znalazło się w bardzo […]
Od lat przez polski świat literacki przetacza się dyskusja o potrzebie stworzenia modelu polskiej powieści realistycznej. Tymczasem jednak rośnie liczba publikowanych opowieści „znieczulających” rany zadane w ciągu ostatnich stu trudnych lat polskiej historii. Kolejna część sagi pióra Grażyny Jeromin-Gałuszki wpisuje się w ten nurt. Tym razem poznajemy dzieje rodzin Odolańskich, Bohdanowiczów i Konarskich w czasie […]
Mikołaj Łoziński w swojej najnowszej książce portretuje nieistniejący już świat tarnowskich Żydów. „Stramer” to w istocie rodzinna saga z wielką i małą historią w tle. Gdzieś obok unoszą się delikatne opary wszystkich dwudziestowiecznych izmów. Głowa rodziny, Nathan, po powrocie z paroletniego pobytu w Ameryce nie jest na nie uwrażliwiony, ale już jego żonie Rywce wyrywa […]
Wraz z „Niebieską sukienką”, drugim tomem sagi „Dwieście wiosen” Grażyny Jeromin-Gałuszki, otrzymujemy kameralną opowieść o ludzkich losach na tle wielkiej historii. Kolejne pokolenia mieszkańców Osady próbują poradzić sobie z nowym porządkiem świata, jaki nastał po Wielkiej Wojnie, rewolucji w Rosji, upadku imperiów i odzyskaniu niepodległości przez Polskę. W wyborze cezury czasowej autorki nie zmyliła intuicja […]
W pospiesznej epoce globalizacji wszystkie regiony pogranicza wydają się zbyt skomplikowane i niebezpieczne. Media przyzwyczaiły nas do wizji świata jednolitego, przewidywalnego, mdłego. Tymczasem wystarczy tylko zainteresować się historiami prowincji, a wtedy cała wizja dziejów uładzonych i jednokierunkowych może lec w gruzach. W Europie Środkowej zawsze kipiało od rozmaitych etnosów, nacjonalizmów, języków i krwawych zaszłości. Dariusz […]