Źli Niemcy – Bartosz T. Wieliński

104904-zli-niemcy-bartosz-t-wielinski-1Szesnaście nazwisk – szesnaście zbrodni o różnym charakterze. Żaden inny naród nie doczekał się w swojej historii tak krwawego i wstydliwego okresu, jak Niemcy. Do dzisiaj psychologowie i historycy zastanawiają się, dlaczego Hitler uwiódł prawie całe społeczeństwo i nakłonił je do wyzbycia się moralności. Zło przybiera różne maski, ale po lekturze wciągającej książki Bartosza T. Wielińskiego dochodzę do wniosku, że nie ma większego przewinienia od konformizmu, a kolejne to obojętność. Zło wygrywa, kiedy dobrzy ludzie decydują się nic nie robić. Podobno uczymy się na błędach. Oto szesnaście grzechów głównych według Wielińskiego.

Fritz Haber – genialny chemik, twórca Cyklonu B – narzędzia zbrodni w niemieckich obozach koncentracyjnych – zmarł w 1934 r., ale swoją ignorancją i pędem do chemicznych odkryć doprowadził do masowej zagłady Żydów. Laureat Nagrody Nobla i zasłużony badacz azotu, który przyczynił się do powstania nawozów, był również zagorzałym poplecznikiem Wilhelma II i architektem jego zwycięstw na frontach I wojny światowej. To on pierwszy sięgnął po chlor, doskonaląc broń chemiczną, wyniszczającą żołnierzy po obu stronach barykady.

Wilhelm II – niemiecki cesarz, główny inicjator I wojny światowej, do ostatniej chwili wierzył, że Hitler zaprosi go z powrotem do kraju i obdarzy chociaż marionetkowym tytułem. Władza i idące za nią przywileje przyćmiły mu wzrok, o czym świadczy wysłanie żołnierzy na pewną śmierć w okopach. Mimo to pod jego żelazną ręką Niemcy rozkwitły, a rozwój gospodarczy osiągnął zawrotne tempo. Znany z pompatycznych przemówień i wrodzonej próżności, bardziej interesował się własnym wizerunkiem niż losem poddanych. Jego agresywna polityka położyła podwaliny pod III Rzeszę.

Johann Reichhart – słynny niemiecki kat, gilotynę woził na pace swojej ciężarówki. Ten nietypowy urzędnik państwowy wykonał dużą część wyroków wydanych w III Rzeszy, m.in. na bohaterskiej Sophie Scholl. Do końca pozostał wierny etosowi pracy – gilotynował więźniów ubrany w smoking i cylinder, a po wojnie uczył amerykańskich katów wieszać nazistów…

Amon Goeth – komendant obozu koncentracyjnego w Płaszowie, sadysta, który własnoręcznie zabijał więźniów, a potem biesiadował w wystawnej willi, otoczony kolegami z „pracy” i ponętnymi kobietami. Sławę zyskał dzięki filmowi Stevena Spielberga „Lista Schindlera”. W jego postać wcielił się Ralph Fiennes. Ostatnio Amon powrócił na dziejową scenę za sprawą wspomnień swojej wnuczki, Jennifer Teege, pt. „Mój dziadek by mnie zastrzelił”.

Eva Justin – rudowłosa pani antropolog, która jednym podpisem skazywała całe cygańskie rodziny na bestialską śmierć. Napisała doktorat o niższości umysłowej i fizycznej Romów, wykorzystując do tego cygańskie dzieci z sierocińca św. Józefa, na których prowadziła upokarzające badania. Przyczyniła się tym do „Porajmos”, cygańskiej zagłady. Po wojnie pracowała z trudną młodzieżą we Frankfurcie.

Herbert von Karajan – genialny dyrygent, ulubieniec Goebbelsa. Po wojnie doceniony na scenach Wiednia i Berlina, przyjaciel prominentnych przedstawicieli sztuki i polityki i jednocześnie właściciel dwóch legitymacji NSDAP.

Friedrich Paulus dowodził pod Stalingradem, do ostatniej chwili zwlekając z podpisaniem rozejmu z Sowietami, co obie strony kosztowało ogromne straty w ludziach. Po wojnie dorobił się uprzywilejowanej pozycji w NRD. Komuniści wierzyli, że przyciągnie do nich niezadowolonych mieszkańców RFN, tymczasem jedynie drażnił obie strony nieprzystosowaniem do nowej sytuacji. Nigdy nie poniósł konsekwencji swojej wojskowej nieudolności.

Wernher von Braun – człowiek, który wysłał Amerykanów na Księżyc, rozpoczynał karierę jako członek SS. Często fotografowany z Johnem Kennedym, a wcześniej z Himmlerem. To jednak nie przeszkodziło Amerykanom wykorzystać jego astronomicznej pasji do pokonania Sowietów w tzw. gwiezdnych wojnach.

Otto Skorzeny – były esesman, zadeklarowany antysemita i ulubiony komandos Hitlera pod koniec życia został… szkoleniowcem agentów Mosadu.

Wolfgang Vogel – wschodnioberliński adwokat, główny pośrednik w handlu ludźmi między wschodnimi a zachodnimi Niemcami. Przez jednych uważany za bezdusznego lichwiarza, który rzucał na szalę ludzkie życie, przez drugich za narodowego bohatera, lawirującego między wymaganiami systemu a prawdziwym życiem.

Horst Herold jako pierwszy zachodnioniemiecki policjant wykorzystał komputery do tropienia przestępców, łamiąc przy tym poufność danych osobowych obywateli RFN. Główny rozgrywający w wojnie z Frakcją Czerwonej Armii, która wyniosła go na sam szczyt, a potem zepchnęła na samo dno.

Werner Stiller – agent Stasi, który postanowił przejść na drugą stronę Muru Berlińskiego z teczką pełną poufnych akt. Wschodnioniemiecki James Bond z podobnym zamiłowaniem do przygód, pięknych kobiet i niebezpiecznych, wywiadowczych rozgrywek. Pozbawiony jednak osobistego uroku swojego pierwowzoru…

Gerd Heidemann – twórca największego powojennego skandalu w Niemczech Zachodnich. Kupił i dopuścił do publicznej wiadomości podrobione pamiętniki Hitlera, które ukazywały największego dwudziestowiecznego tyrana w pozytywnym świetle. Dziś jego historię czyta się jak sensacyjną książkę, choć i tak w ustach pozostaje gorzki posmak.

Margot Honecker – żona Ericha Honeckera, w latach 1971-89 autorytarnego przywódcy NRD. Podzielała jego fascynację komunizmem. Sama zaś jako minister edukacji przyczyniła się do powstania poprawczaków, które były obozami koncentracyjnymi dla dzieci.

Josef Scheungraber i Heinz Reinefarth – dwaj naziści, którzy po wojnie doczekali się zaszczytnych funkcji w społecznościach i szacunku otoczenia, które zapomniało, bądź nie chciało pamiętać o ich zbrodniach z czasów wojny. W końcu sprawiedliwość zapukała do ich drzwi, ale dopiero na sam koniec ich ziemskiej wędrówki.

Przytaczając biografie „Złych Niemców”, Wieliński odsłania przed czytelnikiem spory kawałek niemieckiej historii i robi to bez zbędnej kokieterii oraz oceniania. Pisze wprost o sprawach trudnych i wciąż bolesnych. Imperialistyczne zapędy Niemiec w dwudziestym wieku doprowadziły do powstania aż dwóch totalitarnych systemów, które wyniszczyły nie tylko swoich obywateli, ale także kraje ościenne. Na zakończenie oddaję głos samemu autorowi, który najlepiej uzasadnił potrzebę napisania tej książki:

„Oczywiście można by też spisać losy złych Polaków, Francuzów, Brytyjczyków czy Rosjan. Ale żaden naród nie miał w XX wieku takiego wpływu na losy świata jak Niemcy. Dlatego ta książka jest o nich”.

Serdecznie polecam.

Magdalena Pioruńska

Tytuł: „Źli Niemcy. Zbrodniarze, geniusze, fanatycy, wizjonerzy”

Autor: Bartosz T. Wieliński

Wydawca: AGORA SA

Rok wydania: 29.08.2014

About the author
Magdalena Pioruńska
twórca i redaktor naczelna Szuflady, prezes Fundacji Szuflada. Koordynatorka paru literackich projektów w Opolu w tym Festiwalu Natchnienia, antologii magicznych opowiadań o Opolu, odpowiadała za blok literacki przy festiwalu Dni Fantastyki we Wrocławiu. Z wykształcenia politolog, dziennikarka, anglistka i literaturoznawczyni. Absolwentka Studium Literacko- Artystycznego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dotąd wydała książkę poświęconą rozpadowi Jugosławii, zbiór opowiadań fantasy "Opowieści z Zoa", a także jej tekst pojawił się w antologii fantasy: "Dziedzictwo gwiazd". Autorka powieści "Twierdza Kimerydu". W życiu wyznaje dwie proste prawdy: "Nikt ani nic poza Tobą samym nie może sprawić byś był szczęśliwy albo nieszczęśliwy" oraz "Wolność to stan umysłu."

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *