Wędrowny sokół – Jamil Ahmad

w_drowny„Wędrowny sokół”, debiut 78-letniego pakistańskiego autora Jamila Ahmada, to kolekcja finezyjnych opowiadań, które przenoszą czytelnika w niespokojny region pogranicza pakistańsko-afgańskiego. To obszar, w którym ściera się niemal zawieszony w czasie, niezmienny od wieków świat nomadycznych pasztuńskich plemion z modernizacyjnymi dążeniami kształtujących się państw narodowych. Mimo przywiązania do wędrownego stylu życia, religii i plemiennych tradycji nawet do tego dzikiego, niebezpiecznego pogranicza zaczyna docierać wielka historia, która zmienia odwieczne prawa rządzące życiem Beludżów, Afridich, Charotich i wielu innych ludów. „Ten sposób życia liczył sobie wiele stuleci, ale nie mógł trwać wiecznie. Kolidował z pewnymi koncepcjami, które świat zaczął utożsamiać z cywilizacją jako taką; koncepcjami takimi jak państwowość, obywatelstwo, niepodzielna lojalność wobec jednego państwa, życie osiadłe jako przeciwieństwo koczownictwa i ustawy państwa jako przeciwieństwo dyscypliny plemiennej. Nastąpiła bezlitosna próba sił. Jeden zbiór wartości, jeden sposób życia musiał umrzeć”.

Zamiarem autora nie był jednak opis najnowszej historii tych ziem, podzielonych przez sztucznie i arbitralnie wytyczone granice, o które między sobą niezliczone spory prowadziły poszczególne państwa. W opowieściach Ahmada najważniejsi są ludzie. Gdzieś w tle toczących się wojen, anarchii ogarniającej ziemie brytyjskiego imperium i powstania niepodległego Pakistanu trwa normalne życie, przynosząc ze sobą małe radości i wielkie dramaty, czasem także zbrodnie lub zdrady. Ścigana i zamordowana przez rodzinę para kochanków, niezwykłe dzieje życia ich syna, nomadzi, którzy w zależności od pory roku są tragarzami wypraw himalaistów lub współczesnymi rozbójnikami grasującymi w nizinnych miastach, potomek imigranta powracający w rodzinne strony, sprzedane córki i wygnane żony, rebelianci i szpiedzy – wszyscy nadają niezwykły urok opowiadaniom Ahmada.

Wbrew temu, co można sądzić, bohaterów nie cechuje rozpacz za tym, co bezpowrotnie odchodzi w przeszłość, ale nadzieja. Próbują przystosować się do zmian i na nowo zbudować swoją egzystencję. Ahmad, opisując kolejne postacie, przywraca je światu, a im samym zwraca godność. „Wędrowny sokół” to uniwersalistyczna narracja o ludziach, o których zapomnieliśmy, wyrzucając na margines cywilizacji. Jednak, jak każde negatywne i nacechowane złą wolą działanie, dotyka ono obu stron: prześladowanych i prześladowców. „Nie mów mi o sumieniu, Dżangu. Co z niego za przewodnik, skoro jednako utwierdza w działaniu człowieka złego, jak i tego, który walczy ze złem. Jeszcze nigdy nie widziałem, by komuś naprawdę przeszkadzało sumienie. Sumienie jest jak ubogi krewny w domu bogacza. Musi przez cały czas okazywać zadowolenie, żeby go przypadkiem nie wyrzucono. Nasza sprawa jest słuszna, bo za taką ją uważamy, ale nigdy nie polegaj na sumieniu, ani na swoim, ani na cudzym”.

Ewa Glubińska

Tytuł: Wędrowny sokół
Autor: Jamil Ahmad
Przełożyła: Hanna Pustuła-Lewicka
Wydawnictwo: Czarne
Data wydania: 4 lutego 2015

About the author
Ewa Glubińska
historyczka, feministka, wielbicielka herstories pisanych przez życie i tych fikcyjnych również

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *