Tak się kręciło. Na planie 10 kultowych filmów PRL – Andrzej Klim

tak-sie-krecilo-na-planie-10-kultowych-filmow-prlAndrzej Klim nie zwalnia tempa – po recenzowanym na naszych łamach w sierpniu „Jak w kabarecie” właśnie ukazała się kolejna książka o czasach PRL jego autorstwa, tym razem poświęcona dziesięciu (a właściwie dwunastu) rodzimym filmom. Podobnie jak poprzedniczki, to skrupulatnie napisana i interesująca pozycja.

Wszystkie filmy, których proces produkcji poddaje analizie Klim, cieszą się statusem kultowych. Mamy tu zatem dzieła tak odmienne jak „Seksmisja” i „Krótki film o zabijaniu”. Co zaskakujące, wspólnym mianownikiem obydwu tych filmów jest… Stanley Kubrick. Nowojorczyk był punktem odniesienia dla Juliusza Machulskiego i wielkim entuzjastą Krzysztofa Kieślowskiego – reżyserów wymienionych obrazów. To tylko jeden z tysięcy smaczków, jakimi wypełniona jest ta książka. O takich filmach jak „Miś” czy „Rejs” napisano już chyba wszystko, ale zestawione wspólnie z poważniejszymi dziełami jak „Noce i dnie” czy „Przesłuchanie”, a co za tym idzie potraktowane z podobnym szacunkiem, nie dają się zbyć jako lżejsze i łatwiejsze do wyprodukowania. Zebrane w „Tak się kręciło” relacje osób pracujących przy produkcji pokazują przede wszystkim, że chociaż według Włodzimierza Lenina „kino to najważniejsza ze sztuk”, w PRL musiało się ono borykać z tymi samymi problemami, niezależnie od tematyki i ciężaru gatunkowego.

Co tam Hollywood, Polska Republika Ludowa miała aż dwie fabryki snów: Łódź i Wrocław. To tam powstawała większość rodzimych produkcji. Obojętnie, czy mowa o „Samych swoich”, czy „Ziemi obiecanej”, na planie musiano stawić czoła tym samym problemom: brak zgody na realizowanie wizji reżyserskiej, brak wiary u aktorów, a przede wszystkim brak taśmy filmowej. Są w tej książce sytuacje absurdalne, zabawne, ale są też wzruszające. Nie będę ich zdradzać, prawdziwa przyjemność lektury leży bowiem w odkrywaniu kolejnych tajemnic produkcji. Dla miłośników polskiej kinematografii, ale też życia towarzyskiego PRL, jest to pozycja obowiązkowa. Tym bardziej że autor wzbogacił relacje książkowe i dziennikarskie o własne wywiady przeprowadzone w okresie od lipca 2015 do lipca 2016. Dodatkowo za pomocą aplikacji Tap2C przykładając telefon do zdjęć, można odtwarzać krótkie fragmenty filmów. Nie jest to może zgodne z duchem PRL, ale „jest prawda czasu i prawda ekranu”…

Łukasz Muniowski

Tytuł: Tak się kręciło. Na planie 10 kultowych filmów PRL
Autor: Andrzej Klim
Liczba stron: 286
Rok wydania: 2016
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

About the author
Łukasz Muniowski
Doktor literatury amerykańskiej. Jego teksty pojawiały się w Krytyce Politycznej, Czasie Kultury, Dwutygodniku i Filozofuj. Mieszka z kilkoma psami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *