Budujcie Arkę przed potopem Dobądźcie na to swych wszystkich sił Budujcie Arkę przed potopem Choćby tłum z waszej pracy kpił Ocalić trzeba co najdroższe A przecież tyle już tego jest Budujcie Arkę przed potopem Odrzućcie dziś każdy zbędny gest. „Arka Noego” Jacek Kaczmarski Mit o potopie jest chyba jednym z najbardziej znanych. Któż nie […]
Tag: Finlandia
Mitologia fińska: Święte piwo
W mitach z różnych stron świata występują niezwykłe, święte napoje, odgrywające dużą rolę w kulcie bogów. W Grecji było to wino powiązane z czczeniem Dionizosa. W mitologii skandynawskiej niemałą rolę odgrywał miód poezji, skaldenmet, który stanowił źródło poetyckiego natchnienia. Jego szafarzem był sam Odyn. Jakuci odprawiali rytuał ysyach, który nie mógłby się obyć bez picia […]
Mitologia fińska: Ogień
Wiara w moc słów towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Zaklęcia i formuły pomagały okiełznać wrogą rzeczywistość. W mitologii fińskiej istnieje wiele odmian zaklęć. F. A. Hästesko podzielił je z uwagi na treść i formę, w następujący sposób: 1) Modlitwy 2) Relacje (przypowieści) 3) Zaklinania 4) Narodziny. Zaklęcia o narodzinach biorą się z przekonania, że nad siłami natury, zwierzętami […]
Mitologia fińska: Matka Chorób
W opowieści o sampo Väinämöinen musi stoczyć walkę z gospodynią Pohjoli, staruchą z Północy, niekiedy nazywaną Pohjola, Pohjanen, Pohja lub Pohjo. Te imiona wywodzą się od słowa „pohja” – dno jamy, naczynia, jeziora. Nie wiadomo, gdzie leży kraj, którym rządzi Pohjola. Co więcej, można wyróżnić „realną” Pohjolę – czyli Kraj Północny, położoną na najdalszej Północy […]
Mitologia fińska – Ilmarinen
Ilmarinen, boski kowal, ten sam, który wykuł sampo¹, to postać często pojawiająca się w fińskich mitach i ludowych pieśniach. Niewiele wiadomo o jego kulcie. Ponieważ jednak wyraz „ilma” w językach bałto – fińskich oznacza „pogodę” (a także „niebo”), niektórzy badacze uważali go za boga powietrza oraz pogody. Sugerowano, że z uwagi na możliwość zsyłania […]
Mitologia fińska – Lemminkäinen
Izbę wzniesiono w Päivöli, W Päivöli, w Hittoli. Gdy zapiał kogut z pułapu, Śpiew nie dobiegł do podłogi, Gdy zaszczekał pies pod ścianą, W drzwiach szczekania nie słyszano¹. Mity o śmierci i zmartwychwstaniu boga są obecne w wielu mitologiach. W opowieściach Greków do świata żywych powraca Dionizos. Bóg próbował umknąć przed ścigającymi go tytanami, […]
Mitologia fińska – Sampo
„Kalewala” to fińska epopeja narodowa, często porównywana z „Iliadą” Homera. Jej tekst zrekonstruował w połowie XIX w. fiński poeta i uczony Eliasz Lömrot. Dostrzegł on więź fabularną między starymi pieśniami, wciąż żywymi w tradycji ludowej. 25 III 1835 r. ogłosił poemat złożony z 32 pieśni (run). Od tego czasu ten dzień jest świętem narodowym „Kalevalapana” […]