Magazyn kulturalno- literacki
„Głusza” to narracja o świecie równoległym, choć istniejącym i funkcjonującym tuż obok. Rzeczywistość osób niesłyszących jest bowiem światem w odwróceniu. Mikrokosmosem ciszy, ale i milczenia. Społeczeństwo polskie, którego większość członków stanowią ludzie pełnosprawni, nie zawsze jest świadome istnienia grupy całkowicie wykluczonej językowo i komunikacyjnie. Osoby niesłyszące, zwane niegdyś mylnie głuchoniemymi, są nie tylko niewspierane przez […]
Jeśli istnieje specyficzny, ważny i kontrowersyjny podgatunek prozy, niewątpliwie należy do niego książka Wolfa. Ten wariant literatury faktu można nazwać ogólnie genealogią współczesności. Poza tym, że należące do niego książki są tłumaczone/wznawiane/przypominane po wielu latach nieobecności w obiegu wydawniczym, wielbiciele wiekowych reportaży czy felietonów podejrzewani są o niezdrową nostalgię, resentymenty czy niechęć do podążania za […]
Śledząc zmagania ludzkości z otaczającą i zmieniającą się nieustannie rzeczywistością, trudno oprzeć się wrażeniu, że od początku zadowolenie z istniejącego stanu rzeczy było w defensywie. Od zawsze zaś wyraźnie dominowały: rozczarowanie, ponure przewidywania i nieśmiałe próby zmiany. Te ostatnie, opisywane w literaturze i tylko czasami wcielane w życie, zwykliśmy nazywać utopiami. Książka Urszuli Jabłońskiej jest […]
Śląsk jest niezwykłym regionem, w którym bardzo długa, częstokroć krwawa i przepełniona resentymentami historia splata się z pragmatyczną i chłodną nowoczesnością. Beneficjentami i jednocześnie ofiarami tego niezwykłego związku są śląskie miasta i ich mieszkańcy, w takiej właśnie kolejności. Bytom słynie z zanieczyszczonego powietrza i kopalń, których praca doprowadziła do słynnych tąpnięć, zapadania się gruntu, pękania […]
Niestety, coraz rzadziej w szeroko rozumianej literaturze: pięknej, eseistycznej, naukowej spotyka się takie perły. Ripellino, slawista i literaturoznawca, zdruzgotany katastrofą Praskiej Wiosny i dramatycznymi dla czeskiej kultury następstwami „bratniej interwencji” państw socjalistycznych w zbuntowanej republice oraz represjami, w 1973 roku opublikował apologię swojego ukochanego miasta. Można się zdumiewać, że ktoś wychowany w słonecznym obszarze kultury […]
Wbrew tytułowi Jiří Kamen nie serwuje nam wyprawy w światy pełne boginek, wodników i świętych węży. „Pogańskość” w tym wypadku to raczej pójście na przekór ugrzecznionej i standardowej literaturze pop. Nie, tutaj ona nie kocha jego, a on jej. Zresztą uczucia i fascynacje w krótkich prozach Kamena są przewrotne, ironiczne i boleśnie szczere. Właściwie ani […]
Po przeczytaniu kolekcji tekstów zamieszczonych w tomie „Smutek ryb” Hanny Krall zrozumieć można dwie rzeczy: zamiłowanie szperaczy do zbierania numerów rozmaitych wydawanych niegdyś czasopism oraz zjawisko znikania z codziennego życia zjawisk niegdyś powszechnych, takich jak umiejętność prowadzenia konwersacji na ważne, choć nie zawsze oczywiste, tematy. Stare czasopisma skrywają czasem prawdziwe skarby. Takim cennym znaleziskiem jest […]
Jeśli w centrum świata literatury tkwią talent i inspiracja, na pewno gdzieś na jego peryferiach czai się podszyta szyderstwem mistyfikacja. Skoro bowiem pisarze mogą kreować nieistniejące światy, dlaczegóż by nie spróbować stworzyć fikcyjnego pisarza? Anna Ciba poważyła się na taki akt ze znakomitym efektem. Jana, bohaterka powieści, czeska wersja „dziewczyny z sąsiedztwa” i studentka japonistyki […]