Syn szczęścia – Herbjørg Wassmo

53b67a174de6b1b5db581d8d51e26a24Pierwszy tom trylogii o Dinie autorstwa Herbjørg Wassmo rozpoczęła śmierć matki bohaterki, a zakończyło morderstwo Rosjanina.  „Dwóch rzeczy możemy być pewni. Jedna to śmierć. Druga to, że zostaniemy opuszczeni. W ten czy inny sposób. Opuszczeni”. Dina bardzo bała się tego opuszczenia – jako dziecko nie radziła sobie z odejściem mamy, jako dorosła – chciała uniknąć porzucenia przez kochanka. Ten lęk, niczym niechciany gen, przekazuje dalej. Jej syn Beniamin prezentuje jednak inną stronę tego lęku – nie angażuje się w związki, tak jest mu łatwiej. „Syn szczęścia” – drugi tom trylogii – to narracja o poszukiwaniu matki i miejsca w życiu.

Beniamin przez całe dzieciństwo i młodość nie radzi sobie ze wspomnieniem – wciąż przed oczami ma obraz martwego Rosjanina. Czeka go podobny los, jakiego doświadczyła jego matka, nękana widokiem cierpiącej i umierającej Hjertrud. Chłopak staje po stronie Diny – nie wyjawia nikomu prawdy o morderstwie. Ta tajemnica nie pozwala mu zaznać zwykłego dziecięcego życia. Gdy jednak wszystko w Reinsnes zaczyna się układać, Dina znika. Beniamin zaś wyjeżdża do Kopenhagi na studia medyczne.

Nigdzie nie jest w stanie zaznać spokoju, przede wszystkim z powodu podskórnej tęsknoty za matką. Szuka jej w innych kobietach – podobnie nieobliczalnych jak ona, podobnie nonkonformistycznych. Doświadczenie wojny i służba w szpitalu polowym leczy go, przynajmniej częściowo, z koszmarnych obrazów postrzelonego Rosjanina, ale nie daje odpowiedzi na pytanie o sens życia. Z jednej strony Beniamin stara się zapomnieć Dinę, udaje, że mu na niej nie zależy. Z drugiej jednak wciąż podświadomie myśli o niej, szuka. Gdy ta wreszcie staje w progu jego pokoju – nadal tak samo niezależna, piękna i dzika – wszystko znajduje swój porządek, a decyzje układają się w klarowną całość.

„Syn szczęścia”, podobnie jak pierwszy tom trylogii, jest narracją o życiu i wszystkich jego odcieniach. Wassmo znakomicie pokazuje, jaki wpływ ma dzieciństwo na dorosłość, jakie niesie konsekwencje, których chciałoby się uniknąć. Dowodzi też, że rodzinne traumy wędrują z pokolenia na pokolenie niczym klątwa. Jest to także wzruszająca opowieść o relacji matki i syna – wyjątkowo skomplikowanej. Obie jej strony to nietypowe postacie, niezależne i wyłamujące się społecznym schematom.

Zakończenie tego tomu jest bardzo ciekawą zapowiedzią kolejnego. Wassmo porusza niezwykle ważne tematy w swojej trylogii. Pierwszą część można czytać jako narrację o niezależności kobiet – jest peanem na cześć ich dzikiej natury, druga zaś opisuje relacje matczyno-synowskie. Trzecia poruszy prawdopodobnie zagadnienie niezwykle aktualne (choć fabuła dotyczy czasu dość odległego) – samotne ojcostwo.

 

Tytuł: „Syn szczęścia”

Autorka: Herbjørg Wassmo

Tłumaczenie: Ewa M. Bilińska

Wydawnictwo: Smak Słowa

Premiera: 18 stycznia 2017

 

About the author
Anna Godzińska
Ukończyła studia doktoranckie na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego, autorka tekstów o miłości poza fikcją w magazynie Papermint oraz o literaturze w Magazynie Feministycznym Zadra. Fanka kobiet - artystek wszelakich, a przede wszystkim molica książkowa;)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *