Wiadomość o nieuleczalnej chorobie to zawsze wielki cios nie tylko dla chorego, ale i jego najbliższych. Ilu ludzi, tyle typów zachowania w takiej sytuacji, od akceptacji i walki po całkowitą uległość. Zdarza się, że w obliczu tragedii znajomi odsuwają się, dystansują, ale zwykle rodzina jest tym solidnym fundamentem, które daje wsparcie. O sile, jaka tkwi w bliskości i miłości, opowiada najnowsza powieść autorki m.in. popularnego „Motyla”, Lisy Genovy.
Joe, ojciec czworga dzieci, niemal przez całe życie zmaga się z widmem swojej matki. Alkoholizm, jej dzikie zachowania, nieobliczalność to stale niezagojona rana i dominujące wspomnienia. Nawet jako czterdziestokilkuletni policjant wciąż przeżywa i analizuje nagłą, z punktu widzenia dziecka, zmianę z kochającej, uśmiechniętej i spontanicznej mamy we wrak człowieka, którego boi się własny syn. Coraz częściej zdarza mu się dostrzec w swoim odbiciu oblicze matki. Z wiekiem Joe coraz częściej niedomaga, wizyta u lekarza przynosi okrutną diagnozę – choroba Huntingtona.
Czym jest Huntington, dowiadujemy się razem z bohaterami. Wspólnie z nimi przygotowujemy się na powolną utratę władzy fizycznej, potem emocjonalno-psychicznej Joego. Niekontrolowane odruchy, niezdarność, zanikanie mowy i bezwład to tylko niektóre z następstw choroby. Jednak na tym nieszczęścia się nie kończą – HD jest dziedziczna. Z jednej strony Joe zyskuje świadomość całego swojego życia obciążonego chorobą, z drugiej wyrzuca sobie, że może ją przekazać swoim dzieciom – każde z nich bowiem ma 50% szansy na felerny gen. Genova skupia się nie tylko na samej chorobie i życiu wokół cierpiącego, ale też na kwestii badań, które mają potwierdzić lub wykluczyć możliwość zachorowania. Dwoje z rodzeństwa O’Brienów, świeżo upieczony tata JJ i tancerka Meghan, niemal natychmiast decydują się poznać swoją przyszłość. Lekkoduch Patrick nie ma zamiaru robić badań, a instruktorka jogi Katie ciągle się waha i to właśnie z nią czytelnik będzie przeżywał strach przed diagnozą, lęk zarówno przed wiedzą, jak i niewiadomą. Pisarka położyła wielki nacisk na aspekt psychologiczny, ukazując, że wszelkie nasze decyzje mogą mieć większe konsekwencje, niż nam się początkowo wydaje.
Autorka (neurobiolog) na przykładzie matki Joego pokazuje, jak bardzo potrzebna jest społeczna świadomość. Niewiedza prowadzi do oceny na podstawie pozorów, brak znajomości choroby rzutuje na relacje międzyludzkie, ale także może mieć wpływ na całe życie. Joe ma wielkie szczęście – jego żona jest prawdziwą podporą, oboje wychowali dzieci w rodzinnej atmosferze wzajemnego wsparcia i miłości.
U Genovy czytelnik przeżywa wielkie emocje, kibicuje bohaterom, niemal współodczuwa z chorym czy jego rodziną, ale nie jest przygniatany wielkim ciężarem. Pisarka wprowadza epizody odwracające choć na chwilę uwagę od tematu głównego, nie unika też humoru. Pozbywa się natomiast irytującego współczucia na płaszczyźnie narrator – postacie. Współczucie i szereg innych uczuć rodzą się w czytelniku, nie są narzucane przez styl pisania.
„Sekret O’Brienów” to książka bardzo ważna, mądra i wzruszająca, wiele ucząca o innych i o nas samych, dająca siłę i nadzieję, a nawet radość. Genova zwraca uwagę na to, co często nam w zbyt szybkim życiu umyka.
Kinga Młynarska
Ocena: 5/5
- Tytuł: Sekret O’Brienów
- Autor: Lisa Genova
- Okładka: miękka
- Liczba stron: 448
- Data wydania: 2015
- Wydawnictwo: Filia
