Tom Marzeny Dąbrowy Szatko to przede wszystkim znakomicie skomponowana melodia zachwytów szczegółem, mapa idealnie zaplanowanych podróży do głębi poruszanych zagadnień oraz portret wewnętrzny człowieka myślącego i odczuwającego.
Część pierwsza („Wiśniobranie”) to zmysłowy taniec doznań. Ciąg erotyków odsłania coraz to śmielsze – choć nadal pozostające w kręgu subtelnej metaforyki – miłosne sceny. Każdy wiersz osadzony został w innej stylistyce, np. „Erotyk jeziorny” zbudowany jest ze słów znajdujących się w polu wyrazowym wody i jej konotacji (m.in. kręgi, trzciny, szuwary, głębia).
W „Zakażeniu” (drugiej części) Marzena Dąbrowa Szatko pokazała swój pisarski kunszt, swobodę we władaniu piórem i radość, jaką jej to przynosi. Każdy z liryków tomu „Proszę się przygotować” powstał w oparciu o indywidualny koncept (choć pogrupowane są tematycznie). To wyróżnia tę poezję. Autorka pozwala nie tylko cieszyć cię słowem i oddawać refleksji, ale także wziąć udział w wielopoziomowej zabawie językowej (dzięki grze z semantyką, eksperymentom graficznym, rozmaitym odniesieniom do tekstów kultury czy wiedzy o świecie w ogóle).
W tej książce wszystko możemy odczytywać na różne sposoby. Nawet ten sam wiersz odtwarzany po kilka razy przynosi nowe sensy, poszerza swoją głębię. Najpełniej widać to w trzeciej części zbioru – w „Powrocie archetypu”. Dąbrowa Szatko w mistrzowski sposób kreśli jeden portret (wiersz), na który składają się nałożone na siebie pojedyncze obrazy, np. łączy świat mitologiczny z rzeczywistym (a przeszłość splata z teraźniejszością). Ta wielopoziomowość dotyczy także warstwy językowej.
Całość domyka część „Teraz się”, majstersztyk „poetyckich drgawek” – słów, zwrotów, obrazów, aluzji, a nawet niedopowiedzeń. Autorka bardzo zmyślnie podtyka je czytelnikowi, który się nie spodziewa, co go czeka. I jakby z nieosłoniętymi nerwami brnie w tę lirykę, narażając się co rusz na wstrząsy – a im są silniejsze, im bardziej niepokoją, tym więcej ich łakniemy.
W tytule tomu poetka prosi, by się przygotować. Ale na co? Do czego? Po lekturze wierszy stwierdzam, że to apel o przygotowanie się do życia. Ale życia tak naprawdę – do przeżywania. Czas jest nieubłagany, los okrutny i nieprzewidywalny. Dlatego tak ważna w życiu jest sztuka, która nie tylko zaspokaja potrzeby estetyczne, ale prowokuje wielkie emocje, dodaje otuchy i wreszcie – przynosi katharsis. Poezja Dąbrowy Szatko to prawdziwa uczta. „Proszę się przygotować” to pozycja obowiązkowa w każdej biblioteczce.
Kinga Młynarska
komentarz