Choć nie przepadam za poradnikami – uważam bowiem, że nie ma jednej recepty na bolączki wszystkich ludzi – to „Opcja B. Jak radzić sobie z traumą po stracie, stawić czoło trudnościom i odzyskać radość życia” przyciągnęła moją uwagę. Po pierwsze tematem – zapewne większość z nas przeżyła w życiu jakąś stratę, po drugie – autorami: Sheryl Sandberg (dyrektorką operacyjną Facebooka) oraz Adamem Grantem (psychologiem). Ciekawa byłam, na ile ludzie z najwyższej korporacyjnej półki, z zupełnie odległego dla przeciętnego Polaka świata mogą doradzić mi, jak poradzić sobie ze smutkiem i stratą.
Do napisania tej książki skłoniło autorkę jej osobiste doświadczenie. W 2015 roku zupełnie niespodziewanie zmarł jej czterdziestoośmioletni mąż. Postawiona w kompletnie nowej dla siebie sytuacji – jako wdowa z dwójką dzieci – młoda kobieta musiała znaleźć w sobie siłę, by zacząć żyć na nowo, stworzyć plan B. Liczne spotkania, które przeżyła, rozmowy z osobami po traumach oraz psychologami doprowadziły ją do swego rodzaju odpowiedzi na pytanie, jak ma dalej żyć. Sandberg jest typem analityczki (swoją drogę do kariery opisała w książce „Włącz się do gry”, w której radziła kobietom, jak walczyć o swoje miejsce w świecie), więc żałobę traktuje także jako swoiste wyzwanie. Wyzwanie tym ważniejsze, że trzeba w nim uwzględnić nie tylko siebie, ale także dzieci.
Ta zadaniowość zauważalna jest niemal na każdej stronie „Opcji B”. Już same tytuły rozdziałów sugerują obszary, nad którymi należy pracować – są niczym rozkazy zadań do wykonania: „Zacznij ponownie oddychać”, „Znajdź siłę we wspólnocie” czy „Zacznij ponownie kochać i przeżywać radość”. Autorka świadoma jest swojej uprzywilejowanej pozycji – wielokrotnie powtarza, że znajduje się w bardzo dobrej sytuacji finansowej, ma wsparcie i wyrozumiałość pracodawcy. Stara się jednak dawać takie rady, czy posługiwać się takimi przykładami, by były one dobre dla uniwersalnego odbiorcy.
Sandberg pokazuje różne odcienie straty – rozumianej nie tylko jako śmierć. Przytacza wiele historii ludzi z zupełnie odmiennymi formami krzywdy oraz próbami radzenia sobie z nią. Autorka nie ocenia – wręcz przeciwnie: pokazuje, że cierpienie i wychodzenie z niego mogą mieć różny przebieg, a każdy z nich jest normalny.
„Opcja B” jest na pewno ciekawą propozycją dla osób chcących poradzić sobie z traumą po stracie, choć niekoniecznie jako poradnik. Bardziej – mimo wielu porad i wskazówek – jako forma narracji osoby, z którą łączą podobne przeżycia i która poradziła sobie z nimi. To na pewno daje nadzieję.
Tytuł: „Opcja B. Jak radzić sobie z traumą po stracie, stawić czołom trudnościom i odzyskać radość życia”
Autorzy: Sheryl Sandberg, Adam Grant
Przekład: Zbigniew Kościuk
Wydawnictwo: Agora
Data wydania: luty 2018
