Jak dotąd bohaterami cyklu byli wyłącznie niejednoznaczni mężczyźni. Czas przełamać tę tendencję i pokazać, że wśród płci pięknej również zdarzają się postacie, które trudno skategoryzować i jednoznacznie określić. Taką z pewnością jest Catelyn Stark, jedna z głównych bohaterek „Pieśni Lodu i Ognia” George’a R.R Martina, lubującego się zresztą w tworzeniu tego typu charakterów.
Catelyn Stark, pochodząca z rodu Tullych, jest w pierwszych fragmentach książki jedną z najbardziej pozytywnych postaci całej sagi. Kochająca matka, przykładna żona, osoba religijna, często kultywująca duchowe tradycje swojej rodziny. Posłuszna nakazom ojca gotowa dla dobra rodu porzucić swoje pragnienia. Można by powiedzieć, że to wzór szlachetności i trudno znaleźć jakiekolwiek rysy na jej charakterze. Kiedy poznajemy ją bliżej, ten bliski ideału obraz ulega jednak zaciemnieniu.
Mimo że kocha swoje dzieci do szaleństwa, to nienawidzi przybranego syna – Jona Snowa, który jest bękartem spłodzonym przez jej męża, Eddarda Starka. Chłopiec od małego jest przez nią traktowany gorzej, chociaż nie zrobił niczego złego i stara się być przykładnym dzieckiem. Catelyn wie o tym, że Jon nie jest niczemu winien, ale przypomina jej o zdradzie, której dopuścił się mąż, i dlatego nie potrafi obdarzyć chłopca ciepłymi uczuciami. Daje mu to odczuć, mimo że Snow ją szanuje, a przez resztę rodziny traktowany jest jak swój.
Zresztą miłość do dzieci czasem zaślepia Catelyn, która za obietnicę pomocy w uratowaniu córek z niewoli u Lannisterów uwalnia Jamiego, zwanego Królobójcą, uwięzionego przez jej syna Roba, przez moment będącego Królem Północy. To, co zrobiła Catelyn, kosztowało życie kilku najwierniejszych żołnierzy Starków, a w konsekwencji doprowadziło do upadku Roba. Co prawda, miłość do dzieci trudno uznać za wadę, ale każda decyzja ma swoje konsekwencje, a ta akurat przyniosła tylko same negatywne skutki.
Jej zaangażowanie w politykę, na której zresztą znała się całkiem nieźle, z reguły kończyło się nie najlepiej. Catelyn w chwilach, kiedy chodziło o jej rodzinę, działała bardzo impulsywnie i nieco bezmyślnie, co niestety przynosiło opłakane skutki. Niewiele brakowało, a doprowadziłaby do śmierci Tyriona Lannistera, którego uważała za winnego wypadku jej syna Brana. Później zresztą zamordowała w akcie desperacji opóźnioną w rozwoju żonę Waldera Freya, który ostatecznie zabił ją i jej syna Roba podczas Krwawych Godów.
Jak to bywa u Martina, postacie zgładzone czasem ożywają. Tak było właśnie w przypadku Catelyn Stark, którą przywrócił do żywych Beric Dondarion, sam zresztą będący nie pierwszej świeżości. W swoim nowym wcieleniu Catelyn stała się zupełnym przeciwieństwem przykładnej i kochającej kobiety, którą była na początku. Zmieniło się nie tylko jej ciało, ale również i charakter. Nienawiść, jaką nosiła w sobie przez całe życie, znalazła swój upust i Catelyn została kimś w rodzaju mściciela, bez litości mordującego swoich wrogów. Po śmierci i powrocie do żywych kierowała nią tylko chęć zemsty na Lannisterach, Boltonach i Freyach.
Trudno powiedzieć o Catelyn Stark, że była postacią negatywną, przynajmniej w swojej pierwszej „kadencji”. Nie da się jednak zaprzeczyć, że miała na swoim charakterze kilka rys, które, zwłaszcza w końcowej fazie jej życia, miały negatywny wpływ na otoczenie. Rosnąca nienawiść i zaślepienie odbierające zdrowy rozsądek – to cechy, z którymi do świata lodu i ognia weszła Catelyn. Pośród innych bohaterów sagi Martina, można by ją uznać prawie za wzór. Tyle że w kilku powieściach, mogłaby nawet zostać czarnym charakterem. Wszystko zależy od tego, z jakiej perspektywy na nią spojrzeć.
Kuba Kędzior
