„Jam jest Dina. Która się budzi od krzyków. Uwięzły w mojej głowie. Czasami pożerają moje ciało”. Ten pierwszy krzyk to krzyk matki, umierającej w męczarni z powodu poparzenia. Bohaterka zabija ją, nie symbolicznie, ale naprawdę – przechylając na nią balię z wrzącym ługiem. Pięcioletnia dziewczynka, przypadek, nieszczęście… Ta chwila jednak determinuje jej życie już na zawsze.
„Księga Diny” Herbjørg Wassmo to powieść o dziewczynce, a potem kobiecie, która w żaden sposób nie pasuje do norm społecznych połowy XIX wieku. Zawsze dzika, niezależna, stawiająca granice. Nie wiadomo, czy stała się taka po śmierci matki, czy był to jej sposób na radzenie sobie z odrzuceniem przez ojca – referendarza, swego rodzaju metoda obronna. A może Dina zawsze taka była? Może właśnie dlatego poruszyła maszyną, gdy nikt nie widział. Oddana na wychowanie w chłopskiej rodzinie staje się uosobieniem skandynawskiej natury – nieprzewidywalna, czasem surowa, a czasem namiętna. Widzi zmarłych, rozmawia z nimi.
Jej dzikość jest niezwykle pociągająca dla mężczyzn, u ojca wywołuje lęk. Ten wydaje ją więc dość szybko za mąż, za swojego przyjaciela, starszego od dziewczyny o kilkadziesiąt lat. To jednak nie będzie jedyny mężczyzna w jej życiu. Podobnie jak nie przestrzega dziewiętnastowiecznych konwenansów, tak samo nie interesują jej gierki damsko-męskie. Bierze tych, których pragnie. Porzuca, gdy już nie potrzebuje. Jednak gdzieś głębiej tkwi w niej ta odrzucona przez ojca dziewczynka, która ujawnia się w rozmowach z duchem matki. Dina znakomicie łączy w sobie dwie natury – tę, która uważana jest za męską: jest silna, niezależna, oraz żeńską: jest matką, dziką kochanką.
Wassmo znakomicie odmalowała życie na dziewiętnastowiecznej norweskiej prowincji – jej mieszkańców i mieszkanki, tradycje, rytuały, relacje międzyludzkie. Dina jest tu postacią z innego świata – samodzielnie zarządza interesami i gospodarstwem, radzi sobie nie tylko z – przede wszystkim męskimi – krytykami, ale i naturą oraz jej żywiołami. To niesamowita kobieta, która ani przez moment – ku zgorszeniu rodziny i obcych – nie stawia się w pozycji niższej od mężczyzn, przebywa w ich towarzystwie jak równa z równym.
„Księga Diny” to pierwszy tom trylogii o Dinie, który pozwala nam wniknąć w niezwykły świat bohaterki. Mroczny, dziki, naturalistyczny – trudno się od niego uwolnić. Fascynująca lektura dla wielbicielek i wielbicieli mocnych feministycznych postaci literackich oraz mroźnego klimatu powieści skandynawskich.
Tytuł: „Księga Diny”
Autorka: Herbjørg Wassmo
Tłumaczenie: Ewa Partyga
Wydawnictwo: Smak Słowa
Premiera: styczeń 2017
