„Żuk w pudełku oraz 99 innych eksperymentów myślowych” Juliana Bagginiego to książka naprawdę niezwykła. Przeznaczona jest dla ludzi, którzy nie chcą być karmieni medialną papką, ale lubią myśleć, wytężyć szare komórki, zatrzymać się czasem i zastanowić.
I nawet okładka jest pewnego rodzaju eksperymentem – niby prosta, niby schematyczna, a jednak przyciągająca wzrok. W połączeniu z formatem książki wydawać by się mogło, że „Żuk w pudełku” przepadnie w otchłani wypełnionej przez mniej lub bardziej kolorowe okładki sąsiednich dzieł. A jednak właśnie jej prostota i intrygujący tytuł zachęca do sięgnięcia po tę pozycję. I zapewniam, że ten, kto sięgnie, nie zawiedzie się!
Treścią książki jest sto filozoficznych przypowiastek. Każdy z krótkich tekstów zajmuje jedna stronę książki, po czym następuje dwustronicowa odpowiedź autora. J. Baggini ochoczo sięga zarówno do literatury z gatunku hard S-F, jak i cofa się do czasów Platona. W książce nie ma miejsca na wypełniacze czy pisanie tylko dla pisania – każda z opowieści jest powszechnie znanym problemem filozoficznym. I kiedy czytamy odpowiedź na kolejną opowieść, bardzo często nasuwa nam się myśl – a tu, szanowny autorze nie masz racji! Bo ja w danej sytuacji…
I gratulacje, bo właśnie, drogi czytelniku, dałeś się złapać w pułapkę, sprytnie zastawioną przez autora. Tak naprawdę komentarze Bagginiego nie są wyczerpującą odpowiedzią na dany temat. Nic zresztą dziwnego, bo gdyby autor umiał odpowiedzieć jednoznacznie i wyczerpująco na tematy, które poruszył, to nie mielibyśmy do czynienia z niepozorną książką ale z kilkunastotomowym dziełem.
Komentarze Bagginiego mają jeden cel – sprowokować czytelnika do myślenia, dać mu jakiś punkt wyjściowy, ale jednocześnie skłonić go do umysłowego sporu z autorem. Baggini tak naprawdę nie wyjaśnia żadnego dylematu, choć jednocześnie przedstawia interesujący pogląd na każdy z nich. Ale, jak już wspomniałem, jest to jego pogląd, z którym niekoniecznie musimy się zgadzać i z którym możemy sobie polemizować.
Na pewno tej książki nie da się przeczytać szybko i po łebkach. Są rozdziały, które zatrzymują nam naprawdę dużo czasu. Bo i problemy, które autor stawia przed czytelnikami, są naprawdę niebanalne. Mnie osobiście najbardziej podobały się spotkania Boga z filozofem. Nad tymi fragmentami zatrzymywałem się najdłużej. Ale też również nad tymi, które dotyczą naszej przyszłości i choć póki co, nie stanowią one problemu, zapewne przyjdzie nam się z nimi wkrótce zmierzyć.
Dużym plusem książki jest również lekkość, z jaka autor przedstawia i komentuje – bądź co bądź poważne – problemy. Nie ma tu miejsca na jakieś głębokie, skomplikowane analizy. W zamian za to mamy zrozumiałe dla każdego zarysowanie sytuacji wraz z wytyczeniem ścieżki, którą możemy podążać lub wręcz przeciwnie.
Gorąco wszystkim polecam tę pozycję – jest to naprawdę oryginalna książka, która wyzwala w czytelniku spore emocje, niezależnie od tego, czy zgadzamy się z przemyśleniami autora, czy też nie. Celem Bagginiego jest zmuszenie odbiorcy do własnych przemyśleń i udaje mu się to doskonale. Świetna pozycja dla tych, którzy oczekują po książce intelektualnego wyzwania, ale również i dla tych, którzy lubią zanurzyć się miedzy stronice i zapomnieć o bożym świecie.
Czyli, jak mniemam, dla każdego wielbiciela słowa drukowanego.
Robert Rusik
Autor: Julian Baggini
Tytuł: „Żuk w pudełku oraz 99 innych eksperymentów myślowych”
Wydawnictwo: WAB
Stron: 318
Data wydania: listopad 2011
