Dorta Jagić (Chorwacja) jest szamanką uroków, poezja Johanny Venho (Finlandia) rodzi się ze skrzeku, siłą Sigurbjörg Thrastardóttir (Islandia) jest młodość i autentyczność, twórczość Kim Moore (Wielka Brytania) jest jednocześnie cielesna i uwznioślająca – tak o poetkach sieci Versopolis, które przyjeżdżają do Gdańska w ramach Festiwalu Europejski Poeta Wolności, mówi Tadeusz Dąbrowski, dyrektor artystyczny festiwalu Europejski Poeta Wolności. Instytut Kultury Miejskiej zaprasza na pasmo spotkań literackich 23 marca od godz. 11.00 na Wydziale Filologicznym i Historycznym Uniwersytetu Gdańskiej przy ul. Wita Stwosza 55. Program Festiwalu: www.europejskipoetawolnosci.pl.
Spotkania autorskie z poetkami sieci Versopolis i ich tłumaczami, 23 marca, godz. 11.00 – 15.00, Wydział Filologiczny i Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Wita Stwosza 55, aula 1.43. Wstęp wolny. Podczas spotkań można będzie otrzymać bezpłatne tomy poetyckie.
Portret Ciała / Portrait of The Body / Portret Tijela. Z chorwackiego przełożyła Małgorzata Wierzbicka, spotkanie prowadzi: Natalia Wyszogrodzka.
Dorta Jagić jest szamanką, uroków jej metafory nie sposób odczynić. Jej świat gęsty od fantasmagorii jest zarazem na wskroś realny i współczesny; zamieszkuje go wraz z kochanym mężczyzną i dziećmi. Dom jako miejsce na Ziemi jest przestrzenią, w której szaleje wyobraźnia Jagić, w domu podróżuje poetka przez kraje i książki świata, przez życiorysy silnych kobiet, w głąb własnej cielesności. Ta poezja jest jak barokowy pokój, z ciężkim kandelabrem, milionem poduszek, wielką biblioteką i dziurami w kotarach, przez które zagląda światło.
Dorta Jagić (ur. w 1974 r.) – studiowała filozofię i religioznawstwo na Uniwersytecie w Zagrzebiu. Za swój debiutancki tomik wierszy pt.Plahta preko glave (1999) otrzymała prestiżową chorwacką nagrodę poetycką „Goran za mlade pjesnike”. Jest autorką sześciu tomików poetyckich i czterech zbiorów opowiadań oraz Małego słownika kobiet biblijnych. W 2007 roku otrzymała nagrodę Balkan Grand Prize for Poetry (Rumunia), w roku 2014 za tom Kanapa na rynku – nagrodę Europejski Poeta Wolności w Gdańsku, a w roku 2017 najważniejszą chorwacką nagrodę poetycką „Goranov vijenac”. Od roku 1999 jest dyrektorką studenckich zespołów teatralnych. Mieszka w Zagrzebiu.
Małgorzata Wierzbicka, slawistka i dyplomatka. Ukończyła studia filologiczne (slawistyczne z dodatkowym kierunkiem polonistycznym) na Uniwersytecie Warszawskim. Pisała o literaturze chorwackiej i serbskiej XX wieku. Tłumaczyła teksty Ivo Andricia (także jego wiersze i prozę poetycką), Miroslava Krležy, wybitnego chorwackiego znawcy literatury polskiej Zdravka Malicia oraz serbskich i bośniackich eseistów pokolenia ’68. Jej przekład tomu wierszy Kanapa na rynku Dorty Jagić zdobył Nagrodę Europejski Poeta Wolności w roku 2014.
Godz. 12.00, Sigurbjörg Thrastardóttir, w moim wnętrzu ryba pływa / inside me swims a fish / inni í mér syndir fiskur. Zislandzkiego przełożył Jacek Godek, spotkanie poprowadzi Jakub Konefał.
To wiersze gorączkowe, pisane na krótkim oddechu, pod naporem chwili, często na skraju emocji. Ich nieuporządkowana, „mówiona” składnia, emocjonalna metaforyka i duży ładunek ironii sprawiają, że chcemy poetce wierzyć. Pisanie jest dla niej tak naturalną reakcją na rzeczywistość jak zwężanie się źrenic. Wierszem sonduje ludzi i wierszem się przed nimi broni. Jej siłą jest młodość i autentyczność, determinacja w poznawaniu na własną rękę oraz wiara w możliwość mówienia własnym głosem.
Sigurbjörg Thrastardóttir (ur. w 1973 r.) – islandzka poetka, dramatopisarka, autorka powieści i tekstów piosenek. Laureatka Nagrody Literackiej Tómasa Guðmundssona (2002, za powieść Sólar saga), nagrody islandzkich księgarzy dla najlepszego tomu wierszy (2000, za tomik Hnattflug), nagrody literackiej dla kobiet Fjöruverðlaunin (2008, za tomik Blysfarir). Zbiór wierszy Brúður był nominowany do nagrody literackiej dziennika „DV” (2010), a Blysfarir – do Nagrody Literackiej Rady Nordyckiej (2009). Wraz z czterema islandzkimi pisarzami i pięcioma polskimi fotografikami z Kolektywu Sputnik Photos współtworzyła projekt książkowy IS(not).
Jacek Godek, tłumacz literatury islandzkiej, aktor, dziennikarz, ojciec i dziadek. Ma na koncie kilkadziesiąt przekładów literatury islandzkiej, od średniowiecza po współczesność, m.in.: 101 Reykjavik, Wyspa diabła, Kobiety, Smutek aniołów, Tajemnica wyspy Flatey. Jako tłumacz debiutował w wieku 16 lat przekładami wierszy islandzkiego romantyka Jónasa Hallgrímssona dla Polskiego Radia. Hobby: golf, kino, teatr i tłumaczenia islandzkich piosenek.
Godz. 13.00, Johanna Venho, Przepowiednia / Prediction / Ennustus. Z fińskiego przełożyła Katarzyna Szal, spotkanie poprowadzi Barbara Piórkowska.
Poezja Venho rodzi się ze skrzeku. Żyje w rowach, błotnistych stawach i rośnie coraz wyżej, by wreszcie wyśpiewać pochwałę Światła. Wchodząc pomiędzy te wersy jak w wysokie trawy, czujemy się zjednoczeni ze światem jak dzieci i jak one nieśmiertelni. Nie ma jeszcze podziału na górę i dół, nie ma przepaści między mrówką a niebem, nie ma grzechu i poczucia winy. Bohaterka Vehno uczy się siebie z natury, stara się czytać jej znaki, przeczuwa, że „nic nie jest tu / przypadkiem”. Nie stara się jednak narzucić światu swojej woli, uporządkować go za wszelką cenę. Wystarczy jej czysty zachwyt i możliwość utrwalenia go w języku.
Johanna Venho (ur. w 1971 r.) – jedna z najbardziej znanych fińskich poetek swojego pokolenia. Autorka pięciu tomów wierszy, trzech powieści dla dorosłych i pięciu dla dzieci oraz, wraz z fińskimi ilustratorami, licznych książek obrazkowych dla dzieci. Ostatnio opublikowała zbiór wierszy Saaren runot (Wiersze z wyspy, 2017). W przeszłości była redaktorką naczelną pisma poetyckiego. Pisuje recenzje i prowadzi kursy creative writing.
Katarzyna Szal, ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim. Tytuł doktorski zdobyła w Finlandii, publikując rozprawę Finnish Literature in Poland, Polish Literature in Finland. Comparative Reception Study form a Hermeneutic Perspective (2013). Jest tłumaczką i propagatorką fińskiej literatury. Stale współpracuje z „Twórczością”.
Godz. 14.00, Kim Moore, Sztuka upadania / The Art of Falling. Z angielskiego przełożyła Krystyna Dąbrowska, spotkanie poprowadzi Roksana Zgierska.
Poezja Kim Moore jest jednocześnie cielesna i uwznioślająca. Wyrasta z dociekliwej obserwacji, która nadaje codziennym czynnościom rangę, jakiej byśmy im nie przypisali, uwypukla ich sens wynikający nie tyle z ich praktyczności, co z piękna wkładanej w nie pracy, bez względu na to, czy jest to wysiłek monterów rusztowań, czy podejrzany mimochodem seks oralny na turystycznym szlaku. Długie zdania Moore obsesyjnie, litanijnie owijają się wokół ciał i przedmiotów, nadając im nowe kształty, a nas zmuszając do świeżego patrzenia.
Kim Moore (ur. w 1981 r.) – autorka tomu The Art of Falling (2015), za który w roku 2016 otrzymała Geoffrey Faber Memorial Prize. Pochodzący z tej książki wiersz znalazł się wśród finalistów Forward Prize for Best Published Poem. Poetka jest laureatką: Northern Writers Award (2014), Eric Gregory Award (2011) i The Geoffrey Daermer Prize (2010). Jej broszura If We Could Speak Like Wolveswygrała w konkursie zorganizowanym przez wydawnictwo Poetry Business, trafiła również do finału Michael Marks Award oraz znalazła się na liście książek roku dziennika „The Independent”. Kim Moore jest doktorantką Manchester Metropolitan University. Przez 13 lat uczyła gry na trąbce.
Krystyna Dąbrowska, poetka, eseistka, tłumaczka. Z wykształcenia graficzka po warszawskiej ASP. Autorka tomików wierszy: Biuro podróży (2006), Białe krzesła (2012), Czas i przesłona (2014). Laureatka Nagrody Kościelskich (2013) i Nagrody im. Wisławy Szymborskiej (2013). Przekładała m.in. wiersze W. C. Williamsa, W. B. Yeatsa, Thomasa Hardy’ego, Thoma Gunna, Charlesa Simica, listy Elizabeth Bishop i Roberta Lowella, wczesne satyry Jonathana Swifta (Bitwa książek; Opowieść balii) i traktat Adina SteinsaltzaRóża o trzynastu płatkach. W 2017 roku ukazał się wybór jej wierszy po włosku La faccia del mio vicino w przekładzie Leonardo Masiego. Mieszka i pracuje w Warszawie.
VERSOPOLIS to założona w 2014 roku sieć literacka poświęcona poezji. Jej celem jest wspieranie młodych europejskich twórców i promocja ich dorobku poza granicami ojczystych krajów. W skład sieci wchodzi 14 festiwali literackich, w tym Międzynarodowy Festiwal Literatury Europejski Poeta Wolności. W czwartym roku funkcjonowania Versopolis promuje ponad 160 poetek i poetów. Wśród nich są zaproszone do Gdańska autorki z Chorwacji, Finlandii, Islandii i Wielkiej Brytanii, których poezja została przetłumaczona premierowo na na język polski.
Polskę w Versopolis reprezentują: Justyna Bargielska, Krystyna Dąbrowska, Łukasz Jarosz, Grzegorz Kwiatkowski, Jakobe Mansztajn, Adam Pluszka, Krzysztof Siwczyk, Julia Szychowiak, Barbara Klicka, Kira Pietrek, Mariusz Więcek, Michał Sobol i Julia Fiedorczuk. Sylwetki poetów, wybór ich wierszy w oryginale i tłumaczeniu na angielski oraz europejski przegląd wiadomości o poezji, książkach i kulturze dostępne są na stronie: www.versopolis.com.
—
Festiwal Literatury Europejski Poeta Wolności, Gdańsk 23-25 marca 2018
Organizator: Instytut Kultury Miejskiej, Miasto Gdańsk
www.europejskipoetawolnosci.pl, www.facebook.com/europejskipoetawolnosci
Patroni medialni: Tygodnik Powszechny, Radio Gdańsk, Trojmiasto.pl, Gazeta Wyborcza Trójmiasto, Co Jest Grane 24.pl, lubimyczytac.pl, Empik
Wstęp na wszystkie wydarzenia festiwalowe jest wolny poza koncertem Pablopavo i Ludziki (bilety 25/35 zł) oraz Galą wręczenia Nagrody Europejskiego Poety Wolności (wstęp na zaproszenia).
