Jak żyć mądrzej, świadomiej i zdrowiej. Ajurweda.

Ajurweda to tradycyjny indyjski system medyczny – na Zachodzie coraz popularniejszy, choć niejednokrotnie wciąż traktowany na równi z podejrzanymi praktykami uzdrowicieli. Jest jednak nadzieja, że to mylne przekonanie odejdzie do lamusa. Nakładem krakowskiego wydawnictwa a-ajurweda.pl ukazała się seria książek, które mają na celu przybliżyć ajurwedę zwykłym zjadaczom chleba. W sposób przystępny, dostosowany dla laików omawiają krok po kroku podstawowe założenia tej starożytnej sztuki samoleczenia i to na trzech polach, będących według ajurwedy jednością: w dziedzinie urody, zdrowia i odżywiania.

Na początek kilka informacji na temat ajurwedy, ale tylko tytułem wstępu, bowiem omawiane tu książki wyjaśniają to zagadnienie bardzo dokładnie.

Ajurweda, która w sanskrycie oznacza „wiedzę o życiu”, powstała w Indiach około czterech tysięcy lat temu. Stanowi system filozoficzny głęboko zakorzeniony w jodze. Zgodnie z nim uważa się, że świat powstał z pięciu elementów (żywiołów, energii): przestrzeni, powietrza, ognia, wody i ziemi, będących jednocześnie podstawą wszystkich rzeczy – także ludzkiego ciała. Klucz do utrzymania zdrowia leży w dążeniu do uzyskania harmonii między tymi energiami. Ich równowaga jest zaś receptą na zdrowe i szczęśliwe życie. Korzenie takiego przekonania sięgają wiary, że człowiek jest nieodłączną cząstką kosmosu, a jego obowiązkiem jest działanie dla dobra wszystkich i wszystkiego.

Punktem wyjścia do praktykowania ajurwedy jest określenie doszy – konsytucji swojego ciała. Pomogą w tym testy zamieszczone w omawianych tu książkach. Dzięki nim dowiesz się, czy jesteś wata, pitta czy kapha. To zresztą świetny sposób samopoznania, bowiem odpowiesz na pytania zarówno dotyczące twojego ciała, kondycji jak i osobowości. Kiedy określisz już, którym z ajurwedyjskich typów jesteś, nadchodzi czas na ajurwedę w praktyce.

Nad rzetelnością książek wydanych przez a-ajurweda.pl i ich stroną merytoryczną czuwali naukowcy z Zakładu Filozofii Wschodu z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dzięki temu opracowania te mogą być czytane jako podręczniki ajurwedy, ale również źródło poszerzające wiedzę o Indiach i Wschodzie.

ODŻYWIANIE

U. Desai, A. Morningstar, Ajurwedyjska książka kucharska. Jak zdrowo żyć i dobrze się odżywiać.

Tłum. G. Okraszewski

Kraków 2011

Stron: 228

To zrozumiałe, że aby działać i czynić dobro, człowiek musi być zdrowy. Chuderlawy asceta o suchotniczym spojrzeniu i zapadniętych policzkach, wiele dobrego nie zdziała, dlatego też ajurweda w równym stopniu dba o duszę i ciało, nie zapominając przy tym o urodzie. W filozofii hinduskiej maksyma „jesteś tym, co jesz” wydaje się nadrzędna. Zdrowa dieta, czyli dostosowana do naszej indywidualnej „kombinacji energii”, wpływa na jakość życia, uzdrawia i zapobiega chorobom. Ale ajurweda to nie tylko dieta czy system leczenia, ale także światopogląd i styl życia.

Ajurwedyjska książka kucharska autorstwa amerykańskiej dietetyczki oraz pochodzącej z Indii joginki prezentuje dwa spojrzenia na ajurwedę – zachodnie, bliższe europejskiemu czytelnikowi oraz wschodnie – chciałoby się powiedzieć oryginalne, źródłowe. Zostało w niej zebranych ponad 250 niezbyt skomplikowanych wegetariańskich przepisów, zgodnych z ajurwedą lecz dostosowanych do amerykańskich i europejskich realiów. Wielką zaletą książki jest szczegółowe omówienie specyfiki dosz oraz sposobów jak je zrównoważyć. Gotowe przepisy zawierające informacje o tym, jak je modyfikować mając na względzie konkretne konstytucje i mogą zostać wykorzystane jako elementy diety. Dodatkowym ułatwieniem jest wprowadzenie oznaczenia przepisów pod względem zawartości poszczególnych składników. Wielu cennych informacji dostarcza również omówienie specyfiki i działania poszczególnych smaków. Jeśli przyjrzysz się swojej diecie i swoim żywieniowym słabostkom, traktując tę książkę kucharską jako podręcznik, z pewnością lepiej zrozumiesz w jakim momencie życia się znajdujesz, oraz co możesz zrobić, by posunąć się dalej i żyć lepiej.

Największą zaletą tej książki kucharskiej jest to, że jest ona kapitalnym dziełem o ajurwedyjskiej filozofii życia, a zarazem ajurwedę przedstawia bardzo konkretnie, podręcznikowo. Możesz zacząć od zera jako kompletny laik. Autorzy podpowiadają jak krok po kroku przygotować się do ajurwedyjskiej rewolucji w życiu. Jakie sprzęty kuchenne będą Ci potrzebne, jakie przyprawy, produkty…

Takiego opracowania w tej dziedzinie nie było jeszcze na polskim rynku.

URODA

M. Sachs, Ajurweda a uroda. Jak być pięknym.

Tłum. A. Boniszewska

Kraków 2010

Stron: 280

Autorka tej książki już we wstępie zaznacza, że kwestia urody w ajurwedzie ściśle wiąże się ze wschodnim pojmowaniem piękna. W Azji nie jest ono bowiem kwestią powierzchowności, takich, czy innych kształtów ciała, umownych kanonów czy restrykcyjnych wymogów. Zgodnie z filozofią hinduską piękno należy rozumieć jako harmonijne współistnienie aspektów mistycznego, wewnętrznego i zewnętrznego, przy czym nasze europejskie rozumienie urody odnosi się wyłącznie do aspektu zewnętrznego. Chociaż w medycynie ajurwedyjskiej znajdziemy recepty na odżywiające maseczki, płukanki i upiększające mieszanki ziołowe, dbania o urodę nie da się tu sprowadzić do kwestii kosmetyki. Chodzi raczej o zmianę świadomości, wykształcenia w sobie zdrowych nawyków, samoakceptacji, pogodzenia z naturą i nie działania wbrew niej. Ajurweda proponuje głębsze spojrzenie na piękno przy ciągłym podkreślaniu jego nierozerwalnego związku ze zdrowiem.

Książka Ajurweda a uroda. Jak być pięknym autorstwa Melanie Sachs – światowej sławy doradcy do spraw, o których pisze, jest gruntownie opracowanym kompendium wiedzy na temat dbałości o ciało zgodnie ze starą, hinduską filozofią. We wstępie autorka pomaga określić prakriti (ajurwedysjki „profil” czytelnika) oraz w zrozumiałym i jasnym wywodzie wykłada teoretyczne aspekty ajurwedyjskiej „kosmetologii”. Odnajdziemy tu również krótki przewodnik po diecie wskazanej dla konkretnych typów (z przykładowym menu, dostępnym dla mieszkańca Europy!) i kilka dobrze opracowanych uwag na temat elementów zdrowego stylu życia. Szczególnie ciekawy jest rozdział o aromaterapii (wpływie zapachów na nasze zdrowie i samopoczucie) oraz o leczeniu kolorami. Polecam także rozdział prezentujący proste techniki ajurwedyjskiego masażu.

Część poświęcona już konkretnie dbałości o ciało została przejrzyście podzielona na jego konkretne obszary. Nie przez przypadek są to te strefy, na których dolegliwości najczęściej się skarżymy: gardło, uszy, nos, oczy. Znajdziemy tu również kilka pomysłów jak dbać o włosy – a przecież tych Induskom możemy naprawdę pozazdrościć!

Najbardziej ciekawie prezentuje się rozdział zawierający recepty na domowej roboty kosmetyki: kremy, toniki, maseczki. Wszystkie, rzecz jasna, zgodne z doszą.

Książka adresowana jest do każdego (nie tylko dla kobiet!), kto chce mądrze zadbać o siebie i swoje ciało. Dzięki niej dowiesz się jak skomponować prawidłową dietę, jak korzystać z leczniczych mocy aromatów i barw, jak przygotować naturalne kosmetyki i pielęgnować ciało, tak by działać w zgodzie z nim, a nie przeciw niemu.

To prawdziwa kopalnia mądrości i podręcznik miłości własnej.

SPRAWY KOBIECE

Atreya, Ajurweda dla kobiet.

Kraków 2010

Stron: 190

A to już książka, jak sam tytuł wskazuje, ewidentnie przeznaczona dla kobiet. Warto powiedzieć, że ajurweda postrzega zdrowie kobiety w szerszej perspektywie jako wypadkową cielesności, emocji, umysłu i ducha. Sprzeciwia się przeświadczeniu, że w kobiecość wpisane jest cierpienie i chwiejność nastrojów. Nie stara się pacyfikować kobiecości farmakologią, lecz uczy jak nią sterować za pomocą diety, trybu życia, by poprawić kondycję całego organizmu. To co dziś odkrywa zachodnia medycyna holistyczna, Hinduski wiedziały już tysiące lat temu. Dlatego warto się od nich uczyć. Również w tej książce, jak i w innych z omawianej serii, odnajdziemy doskonałe połączenie teorii i praktyki. Po przejrzystym wykładzie na temat kobiecej anatomii według ajurwedy i filozoficznym wprowadzeniu na temat kobiecości, autor przeprowadzi nas przez większość znanych wszystkim kobietom przypadłości i dolegliwości, podając sposoby na ich uniknięcie lub… „przekucie” na swoją korzyść.

Zatem, jeśli nie dotyczą Cię rozdziały na temat płodności, menopauzy i osteoporozy, sięgnij do rozdziału o afrodyzjakach. Nie warto jednak przeskakiwać tych pierwszych. Książka Atreyi, to nie tylko poradnik medyczny, ale przede wszystkim solidna lekcja jak dbać o siebie i żyć bardziej świadomie.

Czy muszę dodawać, że każda z tych książek idealnie sprawdzi się pod choinką?

Wszystkich zainteresowanych zdobyciem wnikliwszych informacji na temat ajurwedy odsyłam natomiast do portalu a-ajurweda.pl

Na zdrowie!

Agata Jawoszek