Pierwszy tom „Araba przyszłości” Riada Sattoufa, który ukazał się nakładem Kultury Gniewu w 2016 roku, był sporym zaskoczeniem. Autobiograficzna opowieść potomka Francuzki i Syryjczyka zawierała w sobie wiele gorzkiej prawdy na temat bliskowschodniego modelu rodziny, zdominowanego przez mężczyznę i w sprawach kardynalnych odwołującego się do wiary i tradycji.
Sattouf w tomie drugim kontynuuje swoją opowieść. Po okresie niezbyt beztroskiego dzieciństwa przychodzi czas na szkołę. O ile tom pierwszy czytało się z dużym zdumieniem (nieczęsto mamy okazję poznać bliskowschodnią rzeczywistość z pierwszej ręki, słynne „Persepolis” nie wyczerpuje tematu), to lektura tomu drugiego daje poczucie dużego dyskomfortu.
Małoletni bohater wpada w tryby systemu edukacji irańskiej, która więcej wspólnego ma z indoktrynacją niż rzeczywistą nauką. W dodatku nie może liczyć na pomoc rodziców. Wyczerpana surowymi warunkami życia matka (brak podstawowych sprzętów domowych jak pralka czy kuchenka gazowa) i kompletnie odcięty od rzeczywistości ojciec bagatelizują problemy syna, zbyt wrażliwego w stosunku do rówieśników.
Obok szkoły gros komiksu wypełnia postać ojca, który absolutnie zdominował życie rodzinne i wychowanie syna. Mimo że spędził we Francji kilka lat podczas studiów, po powrocie do ojczyzny niemal natychmiast zapomina o europejskich wzorcach. Umiłowanie tradycji czy konformizm w najgorszej postaci? Co zaskakujące, matka niemal zupełnie poddaje się woli męża, zgadzając się na swoją podrzędną rolę (choć nadal stosunkowo uprzywilejowaną w stosunku do irańskich kobiet). „Arab przyszłości” staje się więc przede wszystkim studium mieszanej rodziny, niby wywodzącej się z europejskiej kultury, ale zdominowanej przez bliskowschodnie spojrzenie na świat.
Bardzo jestem ciekaw, dokąd, do jakich konkluzji, zaprowadzi autora jego doświadczenie życia w Iranie pod okiem tyranizującego ojca. Sattouf, ukazując świat oczami dziecka, powstrzymuje się od ocen, wskazując raczej na to, że większości tego, co się wokół niego działo, nie rozumiał. Z czasem jednak musiał być coraz bardziej świadomy otaczającego go świata, pełnego przemocy, uprzedzeń i nienawiści, mocno zakorzenionych w wierze i kulturze. Jak będzie wyglądał Arab przyszłości? Czy odważy się na krytykę, czy ostatecznie podąży drogą ojca?
Karol Sus
Scenariusz: Riad Sattouf
Rysunki: Riad Sattouf
Wydanie: I
Data wydania: Marzec 2018
Tytuł oryginału: L’arabe du futur: Une jeunesse au Moyen-Orient (1984-1985)
Rok wydania oryginału: 2015
Wydawca oryginału: Allary Éditions
Tłumaczenie: Olga Mysłowska
Druk: kolor
Oprawa: miękka
Format: 170×240 mm
Stron: 160
Cena: 49,90 zł
Wydawnictwo: Kultura Gniewu
ISBN: 978-83-64858-69-7
