„Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o gender, ale boicie się zapytać” – ta parafraza tytułu filmu Woody’ego Allena jest idealnym, jednozdaniowym podsumowaniem tej książki. Zastąpienie słowa „seks” przez „gender” też wydaje się być całkiem zasadne – wszak prawicowy, kościelny dyskurs został zawładnięty właśnie poprzez wzbudzenie strachu przed tzw. seksualizacją. Seks w tej dyskusji został odmieniony przez siedem przypadków. O tym wszystkim można przeczytać w „Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej”.
„Gender” to wciąż dla wielu słowo – zagadka, straszak, takie „nie wiadomo co”. Przewodnik chce poprowadzić czytelnika/czytelniczkę przez zawiłości tego terminu, wyjaśnić jego znaczenie, ale i wpływ na codzienność. Kieruje nas przez kilka ścieżek: „Gender. Co to jest?”, „Nauka gender”, „Gender w edukacji”, „Polska wojna genderowa”, „Gender w kulturze”. „Gender w życiu codziennym”, „Ankieta: moje życie z gender”. Te tytuły rozdziałów sygnalizują treści, które są w nich poruszane, ale przede wszystkim wskazują na to, jak na wiele dziedzin naszego życia musimy spojrzeć, zakładając genderowe okulary. Kwestie przedstawiane przez autorów i autorki są odpowiedzią na pytania, które pojawiały się podczas społecznej i medialnej debaty. Wskazują, że gender nie jest ideologią, ale praktycznym narzędziem do badań nad równością płci.
Teksty, które znajdują się w „Przewodniku…”, są bardzo zróżnicowane gatunkowo (felietony, fragmenty książek naukowych, słowniczek terminów itp.) i czasowo. Można tu znaleźć i takie, które już znamy (np. List pasterski na niedzielę Świętej Rodziny) – co pozwala na przypomnienie sobie argumentów płynących z konserwatywnej strony Polski, ale i nowe, napisane specjalnie na potrzeby tej książki. Szczególnie istotne wydają się te, które tłumaczą podstawowe terminy (np. gender, gender studies, queer, heteronormatywność itp), ale i takie, które pokazują, jak kategoria gender wpływa na naszą codzienność: w szkole, ekonomii, polityce czy ekonomii.
Uwagę zwraca także lista autorów i autorek – nie zabrakło tu klasyki, czyli Judith Butler czy Michaela Kimmel, znanych większości Polaków i Polkom: Kazimiera Szczuka, Kinga Dunin czy Agnieszka Graff, a także specjalistek/specjalistów w swoich dziedzinach: Agnieszka Mrozik, Małgorzata Fuszara czy Elżbieta Korolczuk. Nie jestem wstanie wymienić tu wszystkich, bo ilość osób pracujących przy „Przewodniku…” jest ogromna i działa to zdecydowanie na korzyść tej książki – wskazuje, jak szeroki zakres i różne odcienie ma rozmowa o gender. Ciekawym dodatkiem jest rozmowa z przedstawicielami i przedstawicielkami rożnych zawodów i ich „życie z gender”. Mówią o nim m.in. Henryka Krzywonos, Krystyna Kofta, Maciej Stuhr, Jacek Żakowski.
„Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej” to wiedza, jaką powinien mieć każdy, kto chce na temat gender się wypowiadać. Pozycja ta bowiem stara się pokazać pełne spectrum tego zagadnienia, nie ograniczając go jedynie do lewicowej dyskusji akademickiej, umiejscowionej z dala od codzienności przeciętnych mieszkańców i mieszkanek Polski.
Anna Godzińska
Tytuł: Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej
Opracowanie zbiorowe.
Wydawnictwo: Krytyka Polityczna
Premiera: 9 maja 2014
Liczba stron: 392
komentarz