O teorii względności słyszał chyba każdy, zwłaszcza fani literatury czy kina fantastycznego. I choć wydawać by się mogło, że teoria Einsteina jest zbyt trudna do zrozumienia dla przeciętnego człowieka, Daniel F. Styer, autor książki „Teoria względności dla dociekliwych” postanowił jednak udowodnić, że jest zupełnie inaczej. Okazuje się, iż przyswojenie sobie zasad i reguł, opisanych przez Einsteina, wcale nie musi być trudne, choć wymaga od odbiorcy przestawienia się na trochę inny tok myślenia.
Okazuje się bowiem, iż w naszym świecie obowiązują trochę inne reguły niż te, do jakich się przyzwyczailiśmy. Nie zwracamy uwagi na fakt, iż w poruszającym się pojeździe czas płynie nieco wolniej, a sam pojazd jest odrobinę krótszy. Oczywiście zmiany te są mikroskopijne, ale jednak są. Aby móc je zaobserwować, przedmioty musiałyby poruszać się z prędkością stanowiącą znaczący ułamek prędkości światła.
Ale zanim wkroczymy w fascynujący (tak, fascynujący!) świat zasad, rządzących kosmosem, poznamy pytanie, które zadał sobie Albert Einstein i odpowiedź na które doprowadziła do powstania najbardziej znanej zasady obowiązującej we Wszechświecie. Pytanie wręcz banalne, a jednak o historycznym znaczeniu. Jakie? Zapraszam do lektury!
Sama książka zbudowana jest w ciekawy sposób. Każdy kolejny rozdział dotyczy jednego, wyjaśnionego w bardzo przystępny sposób zagadnienia, a ponieważ autor słusznie twierdzi, iż nie da się nauczyć pływania tylko z podręcznika, na koniec każdego rozdziału mamy kilka prostych zadań. Oczywiście rozwiązywanie ich nie jest obowiązkowe, jednakże warto spróbować by upewnić się, iż podążamy za tokiem rozumowania autora i zrozumieliśmy zawartość rozdziału. Na końcu książki znajdziemy rozwiązania trudniejszych zadań, wydaje mi się jednak, iż są one na tyle proste, iż nie zajdzie potrzeba korzystania z nich.
Naturalnym jest, że podczas lektury nasuwają się czytelnikowi wątpliwości. W sprytny sposób wykorzystał ten fakt autor, w treść każdego rozdziału wplatając najczęściej zadawane mu przez studentów i czytelników pytania, a następnie w przystępny i wyczerpujący sposób na nie odpowiadając. W ten sposób czytelnik prowadzony jest niemalże za rączkę i ze zdziwieniem zapewne zauważy, że ta cała „Teoria Einsteina” nie jest wcale taka niezrozumiała, jakby się mogło wydawać.
Oczywiście nie można wykluczyć, że teoria względności jest błędna, zwłaszcza że część argumentów musimy przyjąć na wiarę. Jednakże wszystkie przeprowadzone dotychczas eksperymenty potwierdzają, że zarówno szczególna, jak i ogólna teoria względności jest teorią kompletną. Warto jednak zauważyć, iż kłóci się ona w wielu punktach z mechaniką kwantową, co stanowi obecnie duży problem współczesnej fizyki, jako że te dwie, opisujące zasady funkcjonowania wszechświata, teorie powinny się uzupełniać.
Póki co – warto zapoznać się z „Teorią względności dla dociekliwych”. Choć tytuł może nieco wprowadzać w błąd – na początku wydawało mi się, iż tytuł sugeruje, że jest to książka dla osób teorię względności już znających, pragnących tylko poszerzyć swą wiedzę. Na szczęście okazało się, że nawet osoba która z teorią Einsteina ma niewiele wspólnego, jest w stanie ją dzięki tej książce zrozumieć. A nawet polubić.
Jeśli więc ktoś chce się przekonać, że fizyka wcale nie musi być nudna, a teoria Einsteina nie jest taka straszna, jakby się mogło wydawać, powinien zapoznać się z tą książką. Zapewniam, że choć wymaga ona troszkę wysiłku umysłowego, to pod koniec lektury każdy czytelnik będzie usatysfakcjonowany.
Robert Rusik
Autor: Daniel F. Styer
Tytuł: „Teoria względności dla dociekliwych”
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Stron: 264
Data wydania: maj 2012
