Mówi się, że seriale pełnią współcześnie rolę powieści, które kiedyś drukowane były w odcinkach na łamach czasopism. Te same emocje towarzyszące oczekiwaniu na następny odcinek, podobne utożsamianie się z bohater(k)ami. I nawet mylenie ich z autentycznymi postaciami, nadawanie im życia realnego, pozaliterackiego/pozafilmowego, przypomina reakcje czytelnicze. Seriale więc od dawna już interesują badaczy, którzy traktują je jak doskonały materiał do badania społeczeństwa. Jeśli w XIX/XX wieku powieść była zwierciadłem rzeczywistości, dziś są nim właśnie produkcje telewizyjne.
„Czas seriali” pod redakcją Agnieszki Szczepanek, Sandry Wojciechowskiej i Piotra Buśki to zbiór tekstów naukowych polonistów i polonistek. Nie jest to jednak tom wypełniony akademickim dyskursem, trudnym do zrozumienia dla czytelnika czy czytelniczki zainteresowanych filmem. Nie zabrakło tu oczywiście fragmentów mocno teoretycznych (znajdują się one w pierwszej części – „Obszary serialowego dyskursu”), które jednak, nawiązując do tak popularnych tytułów jak m.in. „Moda na sukces” czy „Sześć stóp pod ziemią”, zapraszają do refleksji każdego widza. Podobnie interesująca jest część druga – „Bohaterowie, struktury, tematy”, w której znaleźć można znakomite teksty o baśni i zombie w serialach, a także o tym, jak dobrze być bohaterem serialu.
Ostatni rozdział tomu jest najbardziej zajmujący z punktu widzenia naszego szufladowego działu. „Serial społecznie zaangażowany i angażujący” dotyczy przede wszystkim emancypacyjnej roli produkcji telewizyjnych. Badacze pytają oczywiście o to, na ile rzeczywiście telewizja jest w stanie kształtować nowe myślenie o pewnych grupach społecznych, a na ile powiela pewne stereotypy lub tylko je łagodzi. Znakomicie pisze o tym problemie, na przykładzie serialu „Queer As Folk”, Małgorzata Major. Agnieszka Szczepanek i Piotr Buśko – dwugłosowo – zastanawiają się nad obecnością kobiet w serialu. Kwestia ta zresztą pojawia się w kilku tekstach i trzeba przyznać, że konkluzja jest jednogłośna. Okazuje się, że nie jest tak dobrze, jak by się mogło wydawać. Nawet w tych (z założenia twórców) najbardziej odważnych i łamiących stereotypy serialach egzystencja płci żeńskiej jest mocno ograniczona i przewidywalna. Kobiety metaforycznie lub dosłownie zamknięte są w czterech ścianach swoich domów, w których zajmują się troską o innych.
„Czas seriali” to znakomita książka dla fanów i fanek seriali. Otwiera szerzej nasze oczy, pozwala pogłębić uwagę podczas seansu, uświadamia, w jakie pułapki interpretacyjne wpadamy. Uwaga! Po lekturze może okazać się, że ulubiony serial nie jest już tak nowatorski, jak się dotychczas wydawało.
Tytuł: „Czas seriali”
Redakcja: Agnieszka Szczepanek, Sandra Wojciechowska, Piotr Buśko
Wydawnictwo Naukowe Katedra
Gdańsk 2014
