Cmentarz polski w Teheranie – fotoreportaż

1

 

 Poniższe zdjęcia zrobione zostały na Cmentarzu Polskim w teherańskiej dzielnicy Dulab, stanowiącym najważniejsze i największe miejsce pochówku polskich uchodźców, przybyłych do Iranu w czasie II wojny światowej z terenów należących do ZSRR, obecnie administrowane przez Ambasadę RP w Teheranie.

Ogół Polaków, którzy trafili do Iranu w wyniku ewakuacji Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa, liczył sobie ok. 120 tysięcy (w tym 20 tysięcy dzieci, 77 tysięcy żołnierzy i ponad 40 tysięcy cywili). Pierwsze transporty uchodźców przybyły od strony Bandar-e Anzali (wtedy: Bandar-e Pahlavi) wiosną roku 1942. Dla części z nich Iran był jedynie przystankiem w tułaczej wędrówce, mniejsza część postanowiła związać swoją resztę życia z irańską ziemią.Obecnie w Iranie spoczywa 2900 obywateli Polski. Ich groby znajdują się przede wszystkim na cmentarzu w dzielnicy Dulab, ale kilkadziesiąt Polaków leży na cmentarzu żydowskim, a dziesięć na brytyjskim cmentarzu Golhak. Poza stolicą miejsca pochówku Polaków związane są głównie z trasą ewakuacyjną: we wspomnianym już Bandar-e Anzali, w Meszhedzie (północny Iran), Isfahanie oraz na południu kraju, w Ahwazie i Chorramszahr.Na powierzchni liczącej 6222 m2 znajdują się groby prawie dwóch tysięcy Polaków (409 żołnierzy i 1.528 cywili), którzy pożegnali się z życiem w latach 1942-1944 (stąd na większości grobowców w miejscu daty śmierci widnieje rok 1945). Zgodnie z informacjami pochodzącymi z dwujęzycznej broszury „Polskie cmentarze wojenne w Iranie („Polish War Cemeteries in Iran”), napisanej przez Andrzeja Przewoźnika i wydanej w Warszawie w roku 2002, sporą część zmarłych stanowiły maleńkie, nowonarodzone dzieci. Poza wyżej wspomnianymi na cmentarzu w Dulab pochowanych zostało czterdzieści pięć osób zmarłych już po zakończeniu wojny.Pochowani są tutaj nie tylko Polacy, choć to ich groby zajmują ¾ powierzchni cmentarza. Pozostała część stanowi własność rządu francuskiego i wypełniona jest grobami katolików pochodzących m.in. z Anglii, Czech, Francji i Niemiec.Polską część od międzynarodowej oddzielają dwa kamienne postumenty. Na jednym wyryty został orzeł, na drugim zaś – krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari. Oba postumenty otwierają alejkę, prowadzącą zwiedzającego do pomnika ozdobionego napisem: Pamięci wygnańców polskich, którzy w drodze do Ojczyzny w Bogu spoczęli na wieki/ 1942-1944. Z drugiej strony pomnika umieszczony został ten sam tekst , przetłumaczony na język perski i francuski.(w przygotowaniu tego krótkiego opisu pomogła mi wspomniana już broszura A. Przewoźnika, „Polskie cmentarze wojenne w Iranie”, wydana w roku 2002 z pomocą Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa).

 

2 

3

4

5

 67

 

8

9

10

 

About the author
Dorota Słapa
Dorota Słapa. Rocznik 1984. Iranistka z wykształcenia i zamiłowania. Absolwentka Wydziału Orientalistycznego UJ. Doktorantka historii Iranu na Uniwersytecie Teherańskim. Tłumaczka języka perskiego. Skoncentrowana przede wszystkim na współczesnej literaturze perskiej, którą pragnie przybliżać polskiemu czytelnikowi. Jej przekłady ukazały się m.in. w „Biuletynie Iranistycznym” (nr.1/2010) oraz na stronach: www.literaturaperska.com i www.artpapier.com Artykuły poświęcone twórczości irańskich pisarek, takich jak: Zoja Pirzad, Fariba Vafi i Goli Taraghi publikowała m.in. na perskojęzycznej stronie: www.antropology.ir oraz w „Oriencie” nr.1(13)2013. Obecnie pracuje nad przekładem zbioru opowiadań "My jesteśmy tutaj” autorstwa kurdyjskiego pisarza, Beroża Akreji. Pisze poezje po persku i po polsku.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *