Kategoria: Literatura faktu

„Smutek ryb” Hanna Krall

Po przeczytaniu kolekcji tekstów zamieszczonych w tomie „Smutek ryb” Hanny Krall zrozumieć można dwie rzeczy: zamiłowanie szperaczy do zbierania numerów rozmaitych wydawanych niegdyś czasopism oraz zjawisko znikania z codziennego życia zjawisk niegdyś powszechnych, takich jak umiejętność prowadzenia konwersacji na ważne, choć nie zawsze oczywiste, tematy. Stare czasopisma skrywają czasem prawdziwe skarby. Takim cennym znaleziskiem jest […]

Havel od kuchni Michael Žantovský’ego

Współcześnie panująca moda na szufladkowanie i dzielenie literatury na gatunki, podgatunki oraz działy nie ułatwia spotkania z tą książką. Z tytułu można wyciągnąć pochopnie wniosek, że być może jest to plotkarska albo niedyskretna biografia znanego pisarza i polityka. Po pobieżnym przejrzeniu spisu treści w wielbicielach biografistyki musiałoby się jednak pojawić podejrzenie, że zgodnie z czeskim […]

Dwie (bardzo różne) książki o Chicago Bulls

Chicago Bulls. Gdyby ściany mogły mówić Kenta McDilla i Chicago Bulls. Krew na rogach Rolanda Lazenby’ego to dwie książki poświęcone jednej z najlepszych drużyn w historii koszykówki. Chociaż napisane jakiś czas temu, w polskim przekładzie ukazują się właśnie teraz, w związku z powrotem „mody” na Michaela Jordana i jego Bulls. Poza tytułami i tematem nie […]

Eliane Brum – Kolekcjoner porzuconych dusz

Kluczem do zrozumienia doświadczenia drugiego człowieka jest język. Gdzie jedni widzą ograniczenia wpisane w przełożenie własnych przeżyć na zbiór znaków, inni opiewają jego wyzwalającą moc. Do tych drugich należy reporterka Eliane Brum, przemierzająca nieznaną Brazylię i przybliżająca ją tym, którzy nie mają możliwości zagłębić się w ukrytej niezwykłości tego kraju. Według Brum to właśnie język […]

„Wieczny początek. Warmia i Mazury” Beata Szady

Warmia i Mazury stanowiły od ponad stu lat problem dla wielbicieli jednolitej tożsamości i jednoznacznego deklarowania swej polskości. Traktowane, niesłusznie, jak dwie niemal bliźniacze części tej samej krainy, różniły się diametralnie od siebie. Teoretycznie to Warmiacy, polskojęzyczni katolicy będący do końca istnienia I Rzeczypospolitej poddanymi polskiego króla, powinni być bardziej przychylni Polsce. Mazurzy, migrujący u […]

„Kobieta bez grobu. Historia mojej ciotki” Martin Pollack

W potocznym rozumieniu historia dzieli się na wielką i małą. Losy bohaterów z pierwszej grupy opisują tysiące podręczników, monografii i biografii. Ich wizerunki są znane z portretów, fotografii czy choćby opisów świadków. Ci przynależący do grupy drugiej, a więc zdecydowana większość ludzkości, jest obecna najwyżej w rodzinnych albo lokalnych opowieściach. Paradoks polega na tym, że […]

J. R. R. Tolkien „Listy”, wybrał i opracował Humphrey Carpenter przy współpracy Christophera Tolkiena

Pisanie listów to obecnie sztuka niemal zupełnie zapomniana. A kiedyś to właśnie one były istotnym środkiem wymiany informacji, polemik, przejawem życia rodzinnego i towarzyskiego. Zbiory korespondencji stanowią ważne źródło informacji nie tylko o piszącej je osobie, ale także o epoce, w której żyła. Wszystkie te funkcje spełniają „Listy” Johna R. R. Tolkiena, których wznowienie ukazało […]

Psychoanaliza w cieniu wojny i Zagłady pod redakcją Ewy Kobylińskiej-Dehe

Wiek dwudziesty, poza dwiema wojnami, totalitaryzmami i niesłychanym w ludzkich dziejach skokiem technicznym, przyniósł ze sobą także zjawisko wykorzenienia. Co interesujące, niemal w równym stopniu dotyczyło ono ludzi, jak i ich niematerialnego dziedzictwa: tradycji, idei, intelektualnych prądów. Stało się tak z różnych przyczyn, z których najważniejsze były totalitaryzmy, wojny, wymuszone ucieczki i migracje oraz ogromne […]