Ilmarinen, boski kowal, ten sam, który wykuł sampo¹, to postać często pojawiająca się w fińskich mitach i ludowych pieśniach. Niewiele wiadomo o jego kulcie. Ponieważ jednak wyraz „ilma” w językach bałto – fińskich oznacza „pogodę” (a także „niebo”), niektórzy badacze uważali go za boga powietrza oraz pogody. Sugerowano, że z uwagi na możliwość zsyłania […]
Kategoria: Mitologia
Izyda – wzorowa żona i matka, czarownica, celebrytka wśród egipskich bogów
(Izyda ze słonecznym dyskiem na głowie między krowimi rogami i ze szkrzydłami kani) Gdybym teraz zapytała Was o najbardziej charakterystyczną postać w panteonie egipskich bogów, bez wątpienia wymienilibyście Izydę. To nie sprawiedliwy Ozyrys, dzielny Horus, czy przerażający Seth trwale zapisali się w kulturze i dziejach ludzkości, tylko mocno powiązana z nimi kobieta – uznawana za […]
Piękne bestie. Ci, którzy żyją po śmierci
Już w poprzednim artykule wspomniałam o wampirach, zastanawiając się nad tym, jak wygląda ewolucja motywów mitologicznych, przekształcająca bestie w stworzenia łagodne i „romantyczne”. Najwyraźniej tendencja ta ukazuje się obecnie w książkach dla nastolatek, w których ideałem chłopaka staje się już nie kumpel z podwórka, a młodzieniec obdarzony jakimiś nadnaturalnymi mocami i – to chyba […]
Mitologia fińska – Lemminkäinen
Izbę wzniesiono w Päivöli, W Päivöli, w Hittoli. Gdy zapiał kogut z pułapu, Śpiew nie dobiegł do podłogi, Gdy zaszczekał pies pod ścianą, W drzwiach szczekania nie słyszano¹. Mity o śmierci i zmartwychwstaniu boga są obecne w wielu mitologiach. W opowieściach Greków do świata żywych powraca Dionizos. Bóg próbował umknąć przed ścigającymi go tytanami, […]
Seth – wcielenie zła czy przebiegły polityk?
Gdyby lepiej przyjrzeć się mitologiom oraz wielu systemom religijnym, z łatwością można zauważyć, że każde z nich posiada swojego niespokojnego ducha, postać na wskroś przesiąkniętą złem, która sieje zamęt wśród szlachetnych i spokojnych bogów, nakręcając spiralę okrucieństwa i zemsty. W starożytnym Egipcie ta niechlubna rola przypadła Sethowi – młodszemu bratu prawego Ozyrysa. We wcześniejszych artykułach […]
Piękne bestie. Hybrydy
Jeden z najbardziej typowych motywów literackich to historia o bohaterze, który pokonuje bestię, wybawiając od niej okolicznych mieszkańców. Udowadnia on swoją siłę i odwagę, prezentuje umiejętności i pomysłowość, a w zamian otrzymuje chwałę i wdzięczność. Czasem jest i coś więcej – majątek, tytuł szlachecki, a może nawet ręka księżniczki. To o dzielnym mężu bardowie układają […]
Mitologia fińska – Sampo
„Kalewala” to fińska epopeja narodowa, często porównywana z „Iliadą” Homera. Jej tekst zrekonstruował w połowie XIX w. fiński poeta i uczony Eliasz Lömrot. Dostrzegł on więź fabularną między starymi pieśniami, wciąż żywymi w tradycji ludowej. 25 III 1835 r. ogłosił poemat złożony z 32 pieśni (run). Od tego czasu ten dzień jest świętem narodowym „Kalevalapana” […]
Horus – mściciel pełen sprzeczności
Mitologia starożytnego Egiptu obfitowała w wynaturzone, okrutne czyny zazwyczaj popełniane na najbliższych członkach rodziny. Matka okaleczała syna, brat zabijał brata, syn gwałcił matkę, a wszystko to po to, żeby podporządkować swoje życie zemście, rozpuście, żądzy władzy i mordu. Jaskrawym przykładem w tym względzie jest przedstawiona wcześniej historia panowania i śmierci Ozyrysa. Choć oś wydarzeń kręci […]