Wikingowie byli bardzo mocno związani z morzem. Nic w tym dziwnego. Żyli z wypraw łupieżczych, a ich powodzenie zależało w dużej mierze od pomyślnych wiatrów i spokojnego morza. A woda to żywioł wyjątkowo kapryśny i nieobliczalny. W mitologii skandynawskiej moce natury wiązano z olbrzymami, istotami starszymi niż bogowie. Jednym z nich był władca morza Aegir, […]
Kategoria: mitologia fińska
Mitologia fińska: Turisas – Thor, Tyr czy thurs?
Mitologia fińska kryje w sobie wiele zagadek. Choć część opowieści przetrwała do naszych czasów, wiele utonęło w mrokach przeszłości. Po dawnych bogach pozostały tylko nieliczne wzmianki, które prowokują badaczy do stawiania różnych hipotez. Jedną z ciekawych i mało znanych postaci mitologii fińskiej jest Turisas. Został on wspomniany w przedmowie do przekładu psałterza na język fiński, […]
Mitologia fińska: Ukko i jego kobiałki
Z wiosną siejąc zboże jare Na cześć Ukko pito czarę, Gdy już zebrano koszyki, Piły młódki i podwiki¹. Imię Ukko pojawia się w mitologii fińskiej bardzo często. Modlono się do niego przy wielu okazjach: weselach, narodzinach, przy leczeniu chorych, sporach sądowych, na polowaniu, podczas łowienia ryb oraz przy rozmaitych pracach polowych. Świadczy to o […]
Mitologia fińska: Pieśń o wielkim dębie
Charakterystyczne dla fińskich zaklęć są tzw. „pieśni o narodzinach”. Jedną z najbardziej znanych jest historia o narodzinach postrzału, która zazwyczaj wchodzi w skład pieśni o wielkim dębie. Uznaje się ją za jeden z najstarszych utworów fińskiej poezji ludowej. Fabuła pieśni zaczyna się na pogrążonej we mgle wyspie, gdzie cztery panny pracowały bez wytchnienia przy koszeniu […]
Mitologia fińska: Hymn o wyzwoleniu słońca
Zaćmienie słońca wywoływało u wielu społeczeństw lęk. Jasność wiązano z dobrem, mrok zaś ze złem. Uważano, że zaćmienie powodują siły ciemności, które próbują zjeść bądź ukraść słońce. W mitologii skandynawskiej, gdy potworny wilk Fenrir pochłonie słońce, nastąpi koniec świata. Aztekowie uważali, że połyka je jaguar, Słowianie to samo przypisywali wilkołakom, a Chińczycy smokom. Wiele […]
Mitologia fińska: Potop i Väinämöinen
Budujcie Arkę przed potopem Dobądźcie na to swych wszystkich sił Budujcie Arkę przed potopem Choćby tłum z waszej pracy kpił Ocalić trzeba co najdroższe A przecież tyle już tego jest Budujcie Arkę przed potopem Odrzućcie dziś każdy zbędny gest. „Arka Noego” Jacek Kaczmarski Mit o potopie jest chyba jednym z najbardziej znanych. Któż nie […]
Mitologia fińska: Święte piwo
W mitach z różnych stron świata występują niezwykłe, święte napoje, odgrywające dużą rolę w kulcie bogów. W Grecji było to wino powiązane z czczeniem Dionizosa. W mitologii skandynawskiej niemałą rolę odgrywał miód poezji, skaldenmet, który stanowił źródło poetyckiego natchnienia. Jego szafarzem był sam Odyn. Jakuci odprawiali rytuał ysyach, który nie mógłby się obyć bez picia […]
Mitologia fińska: Ogień
Wiara w moc słów towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Zaklęcia i formuły pomagały okiełznać wrogą rzeczywistość. W mitologii fińskiej istnieje wiele odmian zaklęć. F. A. Hästesko podzielił je z uwagi na treść i formę, w następujący sposób: 1) Modlitwy 2) Relacje (przypowieści) 3) Zaklinania 4) Narodziny. Zaklęcia o narodzinach biorą się z przekonania, że nad siłami natury, zwierzętami […]