I wojna światowa pozostawiła po sobie dużą wyrwę – zarówno w populacji, jak i w sercach Europejczyków. Pierwszy totalny konflikt na tak dużą skalę postawił pod znakiem zapytania człowieczeństwo i spójność systemów: moralnego i społecznego. Wyobraźnia ludzi nagle jakby się poszerzyła, okazało się, że świat składa się z więcej niż jednego kraju, a co za […]
Kategoria: Południe
Opium – Géza Csáth
Ogłoszenie roku 2016 Rokiem Solidarności Polsko-Węgierskiej, a także obchody Roku Kultury Węgierskiej 2016–2017 są doskonałą okazją do szerszego pokazania polskim czytelnikom literatury tego kraju, nie tak popularnej u nas jak ta pochodząca z innych rejonów Europy, a przecież mającej wiele ciekawych autorów do zaprezentowania. Jednym z nich, do tej pory nieobecnym na polskim rynku, jest […]
Matki – Pavol Rankov
„Matki” Pavla Rankova to powieść po pierwsze o kobietach, po drugie o miłości, po trzecie o historii. I jakkolwiek banalnie mogłoby to zabrzmieć, jest książką rewelacyjną. Wieloaspektową, nietuzinkową i przede wszystkim ciekawą. Zapewne podkradłam tytuł koleżankom z działu gender, jednakże postaram się spojrzeć na monografię przede wszystkim oczyma kobiety, o nich bowiem jest główny wątek […]
Sonderkommando. W piekle komór gazowych – Shlomo Venezia
Nigdy nie jest zła pora, aby mówić o tym, co wydarzyło się w czasie II wojny światowej. Żadne miejsce nie jest nieodpowiednie, żeby przypomnieć o Holocauście, o tym, co człowiek zrobił innemu. Trzeba wciąż powtarzać. I to nie jest tak, że najlepiej zapomnieć. Bo Holocaust dzieje się cały czas, każdego dnia, i może się zdarzyć […]
Sztuka (w) Serbii (Rita Baum, nr 34 zima 2014)
Nie wiem, czy istnieje, a jeśli tak, to jaki odpowiednik słowa finisaż dobrać do okoliczności recenzowania zimowego numeru „Rity Baum”, gdy wiosna wisi w powietrzu. Belgradzki numer kwartalnika czytałam partiami od styczniowej premiery, teraz czuję niedosyt i towarzyszy mi dobrze znane z podróży wrażenie zawiązania nowych wątków, odnalezienia pewnych tropów. 34. numer „Rity” obfituje w […]
Polityczny idiota, zwykłość i niezwykłość (Emir Kusturica, Gdzie ja jestem w tej historii?)
Jeśli filmy Kusturicy osadzone są w kontekście autobiograficznym, to jego autobiografia sprawia wrażenie kolejnego scenariusza, czekającego na ekranizację, nie tylko dlatego, że sekwencja wydarzeń przypomina sekwencję filmowych scen. Zwykle serbski reżyser czynił swoich bliskich i krajan pierwowzorami filmowych postaci. W książce Gdzie ja jestem w tej historii? dzieje się rzecz odwrotna – rodzina, przyjaciele czy […]
GDZIE JA JESTEM? (Krzysztof Pruśniewski, opowiadanie konkursowe)
Budzę się. Dobra, ale gdzie ja jestem? Kim jestem? Co się dzieje, się stało? Leżę na wznak, ciasno coś, nie mogę się ruszyć, niczym ruszyć. Nade mną sufit drewniany, jakieś ozdoby, balony. Łazi po mnie kura i dziobie bezmyślnie w czarne guziki od czarnej marynarki. Ciekawe, po co mi czarna marynarka? Czuję zapach pieczonego prosiaka […]
Na wschód do Tatarii. Podróże po Bałkanach, Bliskim Wschodzie i Kaukazie – Robert D. Kaplan
W swojej nowej książce „Na wschód do Tatarii” Robert D. Kaplan, autor głośnych prac podróżniczych i esejów z dziedziny polityki międzynarodowej, rozważa problem narodowej tożsamości, uwarunkowań geopolitycznych i związków na obszarach należących niegdyś do imperium ottomańskiego, a obejmujących Bałkany, Bliski Wschód i Kaukaz.