Bohaterem zbiorowym powieści Toni Morrison są ludzie, którzy niecałe dwieście lat temu (to wciąż jest bardzo mało) uchodzili za zwierzęta gospodarskie. Jeżeli więc byt kształtuje świadomość, to być czarnoskórym niewolnikiem w USA oznaczało nie rościć sobie prawa do własnej tożsamości oraz zapomnieć o takim luksusie jak miłość czy przywiązanie. Morrison tak pisze o jednej ze […]
Wszystkie wpisy autorstwa: Joanna Bierejszyk
Bałkany – terror kultury (Ivan Čolović)
Wydawnictwo Czarne po raz drugi zdecydowało się na wydanie Bałkanów – terroru kultury Ivana Čolovicia, co cieszy przynajmniej z dwóch powodów. Po pierwsze, wznowienie tomiku esejów serbskiego etnografa daje pretekst do tego, by znów się nim zajmować, a jest to pozycja wartościowa, naświetlająca drugą stronę medalu bałkanizacji. Po drugie, po siedmiu latach od pierwszego wydania […]
Emil Andreev – Łomskie opowieści
Na prowincji zostali tylko starcy i wariaci, jak mówi jeden z bohaterów opowiadań Emila Andreeva. To o nich – samotnikach, odmieńcach zamieszkujących okolice miasta Łom, zarówno tutejszych, jak i tych, których na północno-zachodni kraniec Bułgarii przywiodło nieszczęście lub szaleństwo – traktują w większości Łomskie opowieści. Miejsce, w którym rzeka nosząca tę samą nazwę co miasteczko […]
Ismail Kadare – Kolacja dla wroga
Kolacja dla wroga to powieść stosunkowo krótka, skoncentrowana na głównym wątku – tytułowej kolacji, owianej tajemnicą o wielkim znaczeniu dla miasta, może nawet całej Albanii, całego bloku wschodniego albo i całego świata. Takie przypuszczenia targają mieszkańcami Gjirokastry, swoistym bohaterem zbiorowym utworu Ismaila Kadarego, który rodaków z rodzinnego miasta przedstawia w krzywym zwierciadle. W tej satyrze na […]
Igor Sokołowski – Białoruś dla początkujących
Recenzent ma w sobie coś z psychoterapeuty i zdarza mu się stosować przeciwprzeniesienie. To, co najbardziej przeszkadza w pracy, ale stanowi też jakąś informację o interpretowanym zjawisku. Tekst, jak klient czy pacjent, wzbudza emocje i wymusza określone postawy. Ergo,czytając znakomite dzieło, czuję się jak uczennica wobec mistrza albo też ogarnia mnie gorycz, dlaczego nie ja […]
Katarzyna Boni, Wojciech Tochman – Kontener
Recenzję Kontenera Katarzyny Boni i Wojciecha Tochmana zacznę od końca, od refleksji okołoliterackiej. Kiedy przyszła do mnie pocztą, pomyślałam, że mała ta książeczka, nie naczytam się, a szkoda. Ten – podzielony, co prawda, na kilka części – reportaż mógłby stanowić część większej całości, jednak ukazał się teraz i w takiej formie. Co z tego wynika? […]
Goran Vojnović – Czefurzy raus!
Czefurzy raus! nie są już nowością i zapewne wiele wzmianek na temat tej powieści, wydanej w Polsce nakładem Wydawnictwa Międzymorze, znaleźć można w Internecie. W zeszłym roku jednak Goranowi Vojnoviciowi udało sięzrealizować film na podstawie stworzonej przez siebie historii, który niedawno mogliśmy oglądać również w Polsce. Warto więc przypomnieć powieść, która – jak czytamy na […]
Witold Szabłowski – Tańczące niedźwiedzie
Reportaż, Europa, transformacja – to słowa-klucze, które odsyłają do dobrze już znanych nazwisk, stylów i pozycji wydawniczych, a tym samym nie brzmią jak zapowiedź niczego nowego. W istocie, Tańczące niedźwiedzie nie rozczarują zwolenników tego typu pisarstwa – skoncentrowanego na problemach Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej, na ich rozrachunku z przeszłością, niezapełnioną luką po minionym. Z […]