Magazyn kulturalno- literacki
Od lat przez polski świat literacki przetacza się dyskusja o potrzebie stworzenia modelu polskiej powieści realistycznej. Tymczasem jednak rośnie liczba publikowanych opowieści „znieczulających” rany zadane w ciągu ostatnich stu trudnych lat polskiej historii. Kolejna część sagi pióra Grażyny Jeromin-Gałuszki wpisuje się w ten nurt. Tym razem poznajemy dzieje rodzin Odolańskich, Bohdanowiczów i Konarskich w czasie […]
Mikołaj Łoziński w swojej najnowszej książce portretuje nieistniejący już świat tarnowskich Żydów. „Stramer” to w istocie rodzinna saga z wielką i małą historią w tle. Gdzieś obok unoszą się delikatne opary wszystkich dwudziestowiecznych izmów. Głowa rodziny, Nathan, po powrocie z paroletniego pobytu w Ameryce nie jest na nie uwrażliwiony, ale już jego żonie Rywce wyrywa […]
W Polsce pamięć powinna znaleźć się na liście chorób genetycznych objętych przez NFZ specjalnym programem badań. Nie ma przed nią ucieczki, żadna wiarygodna wymówka nie pozwoli zapomnieniu wygrać w kategorii: „schorzenie narodowe”. Problem w tym, że w centrum Europy jest to dolegliwość wykazująca wysoki poziom agresji i złośliwości. Urodzeni w szczęśliwym wieku dziewiętnastym uważali jeszcze, […]
W pospiesznej epoce globalizacji wszystkie regiony pogranicza wydają się zbyt skomplikowane i niebezpieczne. Media przyzwyczaiły nas do wizji świata jednolitego, przewidywalnego, mdłego. Tymczasem wystarczy tylko zainteresować się historiami prowincji, a wtedy cała wizja dziejów uładzonych i jednokierunkowych może lec w gruzach. W Europie Środkowej zawsze kipiało od rozmaitych etnosów, nacjonalizmów, języków i krwawych zaszłości. Dariusz […]
Jarosław Czechowicz w „Toksyczności” nawiązuje do dobrych tradycji polskiej prozy psychologicznej. Bohaterka opowieści, Janina, w ostatnich momentach swojego życia dokonuje bolesnego rozrachunku ze sobą i światem, który ją zawiódł. Córka ojca alkoholika, ofiara domowej przemocy i biedy przez całe życie nie potrafi poradzić sobie ze stratą najbliższej osoby. Zdruzgotana żałobą, nienawidząca ojca „jaśnie pana”, całe […]
W swojej prozie Topol w wyjątkowy sposób miesza wszystko: historię i współczesność, Wschód z Zachodem albo groteskę z niemal filozoficzną zadumą nad kondycją człowieka. W tym szelmowskim tonie ukrywa się jednak głęboki smutek. Co zostało z wolności wymarzonej latami przez Czechów oraz inne środkowoeuropejskie narody odcięte od reszty kontynentu żelazną kurtyną, metaforą zniewolenia i politycznej […]
Kolejna biografia polityczna autorstwa Piotra Lipińskiego przybliża najbardziej chyba emblematyczną postać powojennej Polski. Władysław Gomułka, towarzysz „Wiesław”, swoją działalnością symbolizował wszystko to, z czym w powszechnej świadomości wiązano okres Polski Ludowej: rozczarowanie, stracone szanse, powszechną przaśność, odcięcie od Zachodu, autokratyzm w sposobie sprawowania władzy – świetna recepta na odstręczenie większości społeczeństwa od Polski Ludowej i […]
Polski antropolog Tomasz Rakowski swą monografię poświęcił opisowi procesu wymiany przysług i praktyk współdziałania we współczesnej Mongolii. Analizie poddana została grupa Torgutów zaałtajskich, zamieszkująca teren pogranicza mongolsko-chińskiego. Autora interesował szczególnie proces formowania się społeczności torguckiej w warunkach politycznej i ekonomicznej transformacji Mongolii, a także wpływ pamięci kulturowej na postpasterskie społeczeństwo. Mongolia, podobnie jak inne państwa […]