Wszystkie wpisy autorstwa: Ewa Glubińska

„Próba kwasu w elektrycznej oranżadzie” Toma Wolfe

Jeśli istnieje specyficzny, ważny i kontrowersyjny podgatunek prozy, niewątpliwie należy do niego książka Wolfa. Ten wariant literatury faktu można nazwać ogólnie genealogią współczesności. Poza tym, że należące do niego książki są tłumaczone/wznawiane/przypominane po wielu latach nieobecności w obiegu wydawniczym, wielbiciele wiekowych reportaży czy felietonów podejrzewani są o niezdrową nostalgię, resentymenty czy niechęć do podążania za […]

„Proza wybrana” Leo Lipskiego

O unikalności prozy i pisarskiego losu Leo Lipskiego napisano już bardzo wiele. Niedoszły filozof lub krytyk muzyczny, Żyd, wygnaniec, zesłaniec, uchodźca, emigrant, paralityk i jeden z najbardziej przeoczonych pisarzy w dziejach polskiej literatury. W wielu krytycznych tekstach dotyczących pisarstwa Lipskiego zwracano uwagę na niebywały język narracji, „resztkowy”, klaustrofobiczny, żywiołowy i okrutnie bezpośrednio opisujący sytuację osoby […]

„Ostatnie dni Władimira P.” Michela Honiga

W założeniu miała być to powieść satyryczna. Problem w tym, że Michel Honig zamiast pamfletu napisał fabularyzowaną analizę opisującą skorumpowany system rządów w autokratycznym państwie, rządzonym przez byłego oficera jednej z najgroźniejszych tajnych służb w okresie powojennym. To niejedyny kłopot z tym tekstem. Taka forma oligarchicznych i przeżartych mafijnymi praktykami rządów wydaje się pączkować i […]

„Co robić, gdy rozmowa staje się niemożliwa. Bardzo praktyczny poradnik” James Lindsay, Peter Boghossian

Niegdyś uważano niemal powszechnie, że konwersacja jest sztuką. Przyczyniło się to do powstania wielu jej odmian i stylów. Najstarszym zachowanym przykładem dyskusji na niełatwe tematy są platońskie „Dialogi”. Józef Czapski, wspominając po latach swoje spotkanie z wielką rosyjską poetką Anną Achmatową, nie zapomniał stylu ich rozmowy. Była to, zaginiona wraz z nastaniem sowieckiego komunizmu i […]

„Na równinie węży. Podróż po Meksyku” Paul Theroux

Paul Theroux, amerykański pisarz mający w dorobku ponad pięćdziesiąt książek podróżniczych, w wieku siedemdziesięciu sześciu lat wyruszył w podróż po sąsiednim Meksyku. Może dziwić fakt podkreślania w tym wypadku wieku autora. Problem jednak w tym, że na skutek splotu fatalnych okoliczności – wśród których prym wiedzie nienasycone zapotrzebowanie Amerykanów na narkotyki przy równoczesnej gotowości Meksykanów […]

„Nasza wojna. Imperia 1912-1916. Narody 1917-1923” Włodzimierz Borodziej, Maciej Górny

Nieczęsto bywa tak, że monografie historyczne nabierają aktualności wskutek dzisiejszych wydarzeń. Zdarzyło się tak jednak w przypadku książki Włodzimierza Borodzieja i Macieja Górnego. Wojna w Ukrainie sprawiła, że dwutomowe powtórne wydanie ich epickiej opowieści o dziejach I wojny światowej na obszarze Europy Środkowo-Wschodniej, Bałkanów i ottomańskiej Turcji oraz jej następstw nabiera zupełnie nowych znaczeń i […]

„Światy wzniesiemy nowe” Urszula Jabłońska

Śledząc zmagania ludzkości z otaczającą i zmieniającą się nieustannie rzeczywistością, trudno oprzeć się wrażeniu, że od początku zadowolenie z istniejącego stanu rzeczy było w defensywie. Od zawsze zaś wyraźnie dominowały: rozczarowanie, ponure przewidywania i nieśmiałe próby zmiany. Te ostatnie, opisywane w literaturze i tylko czasami wcielane w życie, zwykliśmy nazywać utopiami. Książka Urszuli Jabłońskiej jest […]

„Ostatni ludzie. Wymyślanie końca świata” Maciej Jakubowiak

Wymyślanie możliwych scenariuszy końca ludzkości, a nawet całej planety, wydaje się jednym z ulubionych zajęć popkultury. Szczególnie w ostatniej dekadzie, wobec załamania się paradygmatu nieustannego wzrostu ekonomicznego, „eksportu” zachodniej formy demokracji w inne rejony świata czy narastających oznak pogłębiającego się kryzysu klimatycznego, literatura bądź filmy postapo (ukazujące wizję świata po spełnionej apokalipsie) cieszą się niesłabnącą […]