Dla wielbicieli czy wielbicielek twórczości jakiegoś pisarza czy pisarki wydanie ich nigdy niepublikowanych tekstów to niezwykła gratka. Szczególnie, gdy są to zupełnie poboczne fragmenty – takie, które powstały gdzieś obok, „po drodze” pisania większego tekstu. Tak jest i w tym przypadku: Bruce Chatwin – pisarz i podróżnik pozostawił po sobie niezwykły zbiór, treściowo bardzo różnorodny i bogaty.
„Anatomia niepokoju” podzielona jest na pięć części. Pierwsza opowiada o życiu i wyborach autora dotyczących stylu życia, znajdziemy tu także niezwykłe historie o jego rodzinie. Druga to opowiadania – pisane w charakterystycznym dla Chatwina lakonicznym stylu. Trzecia część to teksty poświęcone nomadyzmowi. W następnej zaś znajdziemy recenzje pisane przez pisarza, a w ostatniej części – eseje. W każdym rozdziale mamy do czynienia z niezwykłą erudycją pisarza, szeroką wiedzą oraz talentem do snucia opowieści. Czyta się bowiem te teksty niezwykle łatwo i przyjemnie, odnosząc wrażenie, że gawędziarz siedzi tuz obok nas i snuje opowieści.
Niezwykle ciekawa jest pierwsza część – stanowiąca niejako plan książki, która nigdy nie powstała. Miała być ona poświęcona nomadyzmowi i stanowić swego rodzaju komentarz do słów Pascala o człowieku niemogącym usiedzieć w spokoju. Dla Chatwina myśl ta była tak bliska, gdyż sam łączył swoją wrodzoną wręcz chęć przemieszczania się z pisarstwem. Jedno nie istniało bez drugiego. To podróżowanie się i przenoszenie z miejsca na miejsce było także dla niego wyznacznikiem w dzieleniu pisarzy, np. Hemingway to ten, który nigdy nie usiedział w miejscu, Proust zaś uwielbiał spędzać czas w domu. Chatwin także nie potrafił spędzić w jednym miejscu więcej niż miesiąc i dlatego uważał, że podróż jest najlepszym lekarstwem na melancholię.
Książka ta to obowiązkowa lektura dla fanów i fanek podróży, także tych wewnętrznych. Zbiór ten to klucz do zrozumienia wyborów życiowych i pisarskich Chatwina. Stanowi także dowód jego wielkiej wrażliwości literackiej oraz ogromnej wiedzy z zakresu historii sztuki, architektury i archeologii. Znajdziemy tu i wspomnienia, i krótkie opowiadania, i szkice czy omówienia lektur, które pozwolą nam podyskutować z opiniami autora. Teksty są niesamowicie wręcz bogate i treściowo, erudycyjnie i językowo. Wciągną nas w ciekawe anegdoty historyczne, obserwacje obyczajowe, czy rozważania natury antropologicznej, psychologicznej i literackiej. Wszystko to oprawione mieszanką prawdy i fikcji (jak to u Chatwina bywa), ale także dyskretnym humorem. „Anatomia niepokoju” sprawia, że świat i ludzie wydają się nam znów szalenie ciekawi.
Anna Godzińska
Tytuł: „Anatomia niepokoju”
Autor: Bruce Chatwin
Liczba stron: 224
Data wydania: wrzesień 2012
Wydawnictwo: Świat Książki
