Zdrajca Amos Oz

81314_pantera-w-piwnicy_200W przedstawionych ostatnio przeze mnie esejach – Jak uleczyć fanatyka – Oz wspomina swoją powieść Pantera w piwnicy (Rebis, Poznań 2009). Cytuje tam jej spory fragment, pierwsze dwie strony tekstu. Pisze potem: „Tylko ten, kto kocha, może zostać zdrajcą. Zdrada nie jest przeciwieństwem miłości, to jeden z jej wielu wyborów […] I oto, panie i panowie, trudny wybór czy zostać fanatykiem czy zdrajcą. Ja dokonałem wyboru, jak dowiecie się z Pantery w piwnicy”.

Akcja książki rozgrywa się w Jerozolimie w 1947 roku. Profi, bohater książki, mimo iż wie, że wroga należy nienawidzić, jednak zaprzyjaźnia się z brytyjskim policjantem. Chłopiec po raz pierwszy w życiu staje przed problemem lojalności i zdrady. Pantera w piwnicy mówi o dorastaniu Profiego, ale przede wszystkim o dziecięctwie samego Izraela. W niedawnej rozmowie Amosa Oza z Pawłem Smoleńskim, drukowanej w „Gazecie Wyborczej” („Magazyn Świąteczny” z 11-12 stycznia 2014, s. 25), dotyczącej negocjacji izraelsko-palestyńskich, pisarz przyznaje: „Bywa tak, że zapisanie kogoś do drużyny zdrajców to często wyróżnienie, szansa bycia w najlepszym towarzystwie. Jestem dumny z takiej reprezentacji Izraela”. Tym samym Oz rozgrzesza Profiego, któremu pewnego ranka na ścianie domu napisano PROFI BOGED SZAFEL (Profi jest podłym zdrajcą).

I jeszcze jedno. Pantera w piwnicy zawiera najpiękniejszy opis biblioteki, jaki kiedykolwiek czytałam. Od tej pory na hasło „biblioteka” reaguję nie klasycznym przywołaniem Borgesa, lecz właśnie Oza.

About the author
Marta Haba
urodzona w 1980 roku w Gdyni. Literaturoznawczyni i filozofka. Interesuje się psychoanalityczną (freudowsko-jungowską) koncepcją twórczości literackiej. Za istotne intelektualne przeżycie uznaje przeczytanie wszystkich tomów Prousta. Patchwork jest jej debiutem prozatorskim.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *